Ben van der Hilst

141 6 Empirie Teamgericht organiseren Er wordt een grote variëteit aan teamgroottes aangetroffen. In het vo, mbo en hbo wordt een gemiddelde teamgrootte aangetroffen tussen 15 en 20 leden. Het ledental varieert met het aantal leerlingen. In de meeste vo-scholen vormen vakgroepen of secties meer een thuisbasis voor leraren dan opleidingsteams; het handelen in de klas wordt meer beïnvloed door het overleg in de vakgroep dan door het overleg in het opleidingsteam. Tegelijkertijd hebben vakgroepen een onduidelijke positie in het organogram. De propositie wordt door de bevindingen ondersteund. • P3 In scholen waar de TOS niet is ingevoerd, is het innovatiegemak gering. De verbindingen tussen de organogram en lastige processen in de organisatie, die deelnemers leggen, betreffen zeer vaak kleine en grote onderwijsvernieuwingen. De gang van vernieuwingsprocessen door de staande organisatie is lastig met als grootste struikelblok de vrijblijvende verbinding tussen teams en individuele leraren. Veranderprocessen verlopen vaak via een projectorganisatie, maar de verbinding aan de staande organisatie is dan lastig. Stagnatie van processen in de school kunnen vaak gerelateerd worden aan onduidelijkheden in het organogram. Vooral het sturen van onderwijskundige veranderingen via teams die onduidelijk gedefinieerd zijn qua verantwoordelijkheden en bevoegdheden leidt tot stagnatie. De propositie wordt ondersteund door de bevindingen in dit onderzoek. Overige conclusies Het (interactief) tekenen van het organogram blijkt een goed instrument te zijn om de organisatiestructuur te analyseren. Het legt onduidelijkheden bloot en deelnemers kunnen de getekende structuur verbinden met processen in de organisatie. Tegelijkertijd wordt ook duidelijk dat een dergelijke analyse zelden door de school gemaakt wordt. De tekenregels zorgen voor een eenduidige weergave van het organogram, zodat deze gemakkelijk met elkaar vergeleken en besproken kunnen worden. De bevinding dat de organisatiestructuur van alle onderzochte scholen ondui- delijkheden vertoont, die vaak gerelateerd kunnen worden aan moeizaam verlopende processen in de school (vaak veranderingsprocessen), geeft aan dat de organisa- tiestructuur ten onrechte een onderbelicht thema is in het handelingsrepertoire van schoolleiders en bestuurders.