Ben van der Hilst

155 6 Empirie Teamgericht organiseren Methode Voor de casestudy is gebruik gemaakt van: • Documentanalyse, waaronder de koersplannen van de stichting en van de school, het vademecum (‘gereedschapskist’) voor nieuwe medewer- kers, een onderzoeksverslag van de directeur over haar masteronder- zoek naar persoonlijkheidskenmerken van leraren die goed gedijen in de zelfsturende teams op school X, een inspectieverslag over de school en enkele externe publicaties over de school. • Interview met een panel van leraren. • Enkele interviews met de directeur. Om de betreffende proposities te valideren wordt eerst aan de hand van de documen- ten en de interviews vastgesteld of de school voldoet aan de kenmerken van de TOS. Vervolgens worden de documenten en de interviews geanalyseerd op kenmerken van professioneel handelen, innovatiegemak en toevallige professionele ontmoetingen. De bevindingen zijn in verslagvorm vastgelegd, met de onderzoeksvragen als leidraad. Daarbij is onder andere gebruik gemaakt van de transcriptie van het panelinterview. De bevindingen en conclusies zijn gerapporteerd aan het panel van leraren en bespro- ken met de directeur. Bevindingen Vanaf 2007, na de komst van de huidige directeur, is de school geor- ganiseerd in units. Op het moment van onderzoek zijn er zeven units van ieder tachtig tot honderd leerlingen. Er is een unit met kinderen van nul tot drie jaar, drie units met kinderen van drie tot acht jaar en drie units met kinderen van acht tot dertien jaar. Een unitteam bestaat uit ongeveer negen leraren (op school X coaches geheten). Ook de medewerkers van de buitenschoolse opvang maken deel uit van de unitteams (de school is een zogenaamd integraal kindcentrum met geïntegreerde voorschoolse en buitenschoolse opvang). De unitteams hebben een unitleider. De school heeft enkele jaren geleden nieuwbouw gekregen, waarbij de unitstructuur leidend is geweest voor het ontwerp. Dat heeft bevorderend gewerkt op de samenwerking van de leraren in een unit. De leerlinggroepen in de units zijn gekozen op grond van pedagogische/ onderwijskundige redenen, onafhankelijk van de leerlingaantallen. De grootte van de unit (aantal leerlingen) is aangepast aan de beperking van de teamgrootte, waardoor er parallelle teams zijn (meerdere teams met eenzelfde leeftijdsgroep). De voor- naamste taak van de unitleider is het goed laten verlopen van de teamprocessen, daarnaast heeft de unitleider ook een teamoverstijgende verantwoordelijkheid in het managementteam. De unitleiders vormen met de directeur het managementteam van de school. Naast de unitteams zijn er expertteams rond expertises als rekenen en taal. De units worden ondersteund door staffunctionarissen zoals een orthopedagoog en interne opleider. De bevoegdheden van de unit zijn omschreven in een vijf punten