Ben van der Hilst

169 6 Empirie Teamgericht organiseren De casus laat zien dat als er geen actief onderhoud gepleegd wordt aan de TOS, de organisatiestructuur verschuift in de richting van de klassieke structuur, waarbij individuele leraren ‘aangestuurd’ worden door de schoolleiders. Het is blijkbaar nood- zakelijk om nieuwe schoolleiders en nieuwe leraren goed bekend te maken met de uitgangspunten van de TOS om deze ‘regressie’ tegen te gaan. Het beleidsvoerend vermogen van het kernteam neemt af wanneer het aantal leden van het kernteam klein wordt in verhouding met het totaalaantal leraren dat betrokken is bij de desbetreffende groep leerlingen (er wordt niet meer voldaan aan de 60%-regel: het kernteam verzorgt tenminste 60% van het curriculum van de leerlingen). De sleutel voor het onderhoud van de TOS ligt bij de schoolleiding. De schoolleiding bepaalt de architectuur van de organisatiestructuur, waarbij ieder jaar door personeelsmutaties en verandering van leerlingaantallen aanpassingen nodig zijn. De casus laat ook zien dat aanpassingen nodig zijn in de samenstelling van de kernteams om verstarring tegen te gaan. Daar- naast is het handelen van de schoolleiding binnen de organisatiestructuur van groot belang om de kernteams hun positie te laten innemen. De casus ondersteunt dus deze propositie. Overige conclusies Onderscheid opleidingsteam en onderwijsteam In de TOS wordt de verantwoordelijkheid van het onderwijsteam gedefinieerd als: verantwoordelijk voor onderwijs en begeleiding van een specifieke groep leerlingen. Bedoeld wordt dat deze verantwoordelijkheid collectief is en de gehele ontwikkeling van de leerling betreft gedurende de leerwegeenheid waarvoor het onderwijsteam verantwoordelijk is. Deze verantwoordelijkheid behelst dus het resultaat van onderwijs en begeleiding. Ieder teamlid is aanspreekbaar op dit resultaat. De gekozen omschrij- ving van de verantwoordelijkheid is echter te weinig onderscheidend van de verant- woordelijkheid van een opleidingsteam. Deze wordt meestal in dezelfde termen ge- definieerd (verantwoordelijkheid voor onderwijs en begeleiding in een afdeling), maar beperkt zich meestal tot verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het onderwijs en begeleiding. Een collectieve verantwoordelijkheid voor het resultaat kan niet voor een opleidingsteam gedefinieerd worden, omdat het opleidingsteam en de groep leerlin- gen in de afdeling niet een op een gekoppeld zijn. Iedere leerling wordt omringd door een deelverzameling van het team. In de school is de verschuiving van onderwijsteam naar opleidingsteam ‘ongemerkt’ verlopen, zonder dat dit leidde tot een herdefiniëring van de verantwoordelijkheid. Geconcludeerd kan worden dat het onderscheid tussen onderwijsteam en opleidingsteam scherper gearticuleerd moet worden in de defini- ëring van de verantwoordelijkheid.