Ben van der Hilst

183 6 Empirie Teamgericht organiseren • de mate waarin de organisatiestructuur voldoet aan de kenmerken van de TOS • het effect op de kenmerken van professioneel handelen type 2, innovatiegemak, werkplezier en toevallige professionele ontmoetingen • overige informatie Bevindingen De interventiefase: de training van directeuren en schoolleiders in het hanteren van de TOS en de implementatie door de schoolleiders van de TOS in de scholen. Hoewel de bevindingen met betrekking tot de interventiefase geen informa- tie opleveren voor de proposities, worden deze bevindingen hier wel vermeld vanwege het belang voor de receptie van de TOS en daarmee voor de presentatie van het model. Alle schoolleiders vinden het lastig om het organogram van hun school te te- kenen. Bij alle zeven scholen doen zich daarbij onduidelijkheden voor: is het gehele team een actor in het organogram, zijn de bouwteams actoren, wat is de precieze positie van bouwcoördinatoren, hoort de ib-er bij het managementteam of niet, enzo- voort. De scholen kennen vele commissies en werkgroepen. Vaak is niet duidelijk wie opdrachtgever is van een bepaalde commissie of wat de status is van een bepaalde werkgroep (bijvoorbeeld: adviseert de werkgroep alleen of heeft de werkgroep ook een mandaat om iets te veranderen?). Op geen van de scholen is een collectieve verantwoordelijkheid gedefinieerd van het totale schoolteam . Het schoolteam func- tioneert als opleidingsteam (gedeelde verantwoordelijkheid voor het onderwijs, indi- viduele verantwoordelijkheid voor de leerlingen). Op drie van de zeven scholen zijn bouwteams aanwezig. Ook deze functioneren als opleidingsteam, waarbij de agenda vooral bepaald wordt door regelklussen en onderlinge afstemming. In een van deze twee scholen functioneren deze naar tevredenheid van de schoolleider, bij de andere twee scholen niet. Bij de twee scholen die zo klein zijn dat het werken in bouwen geen zin heeft, geven de schoolleiders aan dat er wel een gemeenschappelijke ver- antwoordelijkheid gevoeld wordt voor de gehele school, maar dat betekent niet een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voor alle leerlingen. Ook bij de scholen die met bouwteams werken is geen sprake van collectieve verantwoordelijkheid voor alle leerlingen in de bouw. Iedere leraar (of duo bij parttimers) heeft een eigen groep en het overleg gaat veel over regelzaken (bijvoorbeeld vieringen) of onderwijskundige zaken (zoals bijvoorbeeld het gebruik van een leesmethode). In deze zin voldoen de bouw- teams, net als de schoolteams aan de definitie van een opleidingsteam. Op alle zeven scholen zijn experts of expertteams die zich met thema’s bezighouden, soms vakin- houdelijke, zoals begrijpend lezen , soms pedagogische thema’s, zoals pedagogisch klimaat . De schoolleiders zijn sceptisch over de effectiviteit vanwege transfer naar de rest van het schoolteam. Dat heeft onder andere te maken met de onduidelijkheid van de opdracht en de competenties van de experts. De bedoeling is dat experts regel-