Ben van der Hilst

219 6 Empirie Teamgericht organiseren verbindingen binnen en tussen de onderwijsteams en de expertteams. Het inrichten van de expertteams krijgt, zeker in het begin, wat minder aandacht dan het inrichten van de onderwijsteams. Wanneer een school ook de consequenties trekt van de TOS voor de gehele besturingsstructuur (congruentie in de hele organisatie) zorgt dat voor hechtere binding binnen managementteams. Het dragen van collectieve verantwoor- delijkheid zorgt ook daar voor wederzijdse afhankelijkheid tussen de teamleden. 6.7.2 Overige conclusies De schoolleider Een zeer belangrijke conclusie die uit de deelonderzoeken naar voren komt is dat het invoeren van de TOS een paradigmaverandering inhoudt ten op- zichte van het dominante sturingsparadigma. Uit het onderzoek in de praktijk komen vier (samenhangende) obstakels naar voren die invoeren van de TOS bemoeilijken: • Gebrek aan ontwerpkennis bij schoolleiders voor het maken van een herontwerp. • Het implementeren van het organisatiemodel in een organisatie die nog voortborduurt op ‘oude’ inrichtingsprincipes. • Het nieuwe handelen van de schoolleider na invoering. • De noodzakelijke paradigmaverandering die de schoolleider moet maken. Het lijkt erop dat dit laatste obstakel het grootst is en de drie andere obstakels beïn- vloedt. In de adviespraktijk blijkt telkens weer dat schoolleiders de TOS een aantrek- kelijk alternatief vinden en tegelijkertijd grote aarzelingen hebben ten aanzien van de consequenties voor de sturingspraktijk. Deze aarzelingen en tegelijkertijd de TOS aantrekkelijk vinden, worden weerspiegeld in de vier aangetroffen ambiguïteiten (tabel 6.3). De TOS is gebaseerd op het linker rijtje van de tabel, terwijl het rechter rijtje kenmerken representeert van het manageralisme (zie tabel 3.1). Blijkbaar betreft invoering van de TOS een radicale verandering van de gangbare organisatievorm en sturingsfilosofie, een paradigmaver- andering vanuit een sturingsfilosofie die geworteld lijkt in het manageralisme van het new public management. Het belang van de systemen Met name in het vo wordt een ontwerp van de TOS gehinderd doordat de gangbare roosters, lessentabellen, gebouwenindeling, leerling- begeleiding en inzet van leraren uitgaan van de individu-gecentreerde organisatie- structuur, gebaseerd op een ver doorgevoerde arbeidsdeling (‘hoe is het mogelijk om