Ben van der Hilst

25 2 Sturingsopgave Teamgericht organiseren Dit hoofdstuk beantwoordt de volgende vragen: Wat is de sturingsopgave van de schoolleider? Welke invloed heeft de context waarin het onderwijs zich beweegt op deze sturingsopgave? Welke sturingsmogelijkheden heeft de schoolleider ter beschikking? Welke sturingsmogelijkheden worden benut en welke niet? Inleiding Dit hoofdstuk verkent de sturingsopgave van de schoolleider. Die sturings- opgave wordt hier geformuleerd als: Hoe kan de schoolleider ervoor zorgen dat de onderwijskwaliteit hoog is en dat de school zich blijft ontwikkelen, zodat ook in de toekomst de kwa- liteit geborgd is (wendbaarheid van de organisatie) en daarbij zorgdragen voor het werkplezier van het personeel? Het zorgdragen voor de momentane kwaliteit van het onderwijs (exploitatie) en zorgen voor de verdere schoolontwikkeling (exploratie) zijn twee afzonderlijke sturingsopga- ven. In de klassieke schoolorganisatie ligt de nadruk vrijwel uitsluitend op de exploita- tie en wordt er van tijd tot tijd, vaak onder invloed van een externe innovatie-impuls een verandering doorgevoerd. Zoals in vrijwel elke organisatie moet dat In scholen steeds meer tegelijkertijd gebeuren: scholen ontwikkelen zich tot ambidextere organisaties (Van Assen, Van den Berg, & Wobben, 2008). Dat stelt eisen aan de organisatie en aan de sturing ervan. De zorg voor het werkplezier komt voort uit de verantwoordelijkheid van de schoolleider als werkgever. Een belangrijke opgave, zeker nu het beroep van leraar onder druk staat. In dit hoofdstuk komen de mogelijkheden aan bod die de schoolleider heeft voor bovenstaande sturingsopgave en de context waarin dit plaatsvindt. Paragraaf 2.1 presenteert daartoe eerst een ordeningsmodel om de vele facetten van dit stu- ren te onderscheiden. Dit ordeningsmodel wordt benut om in de volgende paragrafen het sturen door de schoolleider te beschrijven. Paragraaf 2.2 beschrijft verschillende