Ben van der Hilst

321 10 Discussie Teamgericht organiseren len in het handelen van de schoolleider. In deze studie is het niet goed mogelijk een nauwkeurig onderscheid te maken tussen beide attributies. Door de TAO zo nauwkeu- rig mogelijk te beschrijven, kan de inrichting van de arbeidsorganisatie steeds meer als een constante factor gezien worden in vergelijkende studies tussen scholen. 10.5 Aanbevelingen voor verder onderzoek Verbetering van de TAO Meer onderzoek is nodig om de verschillende elementen van de TAO beter te beschrijven in hun samenhang en hun afzonderlijke bijdragen aan het goed functioneren van de teamstructuur te bepalen. Wellicht zijn er nog meer be- langrijke elementen toe te voegen, bijvoorbeeld de digitalisering van de communicatie in de organisatie. Gezien het belang voor het onderwijs, verdient het aanbeveling om de inrichting van de arbeidsorganisatie als apart onderzoeksgebied te beschouwen en dit onderzoeksterrein via een lectoraat of leerstoel te verbinden met opleidingen voor leraren en opleidingen voor schoolleiders. Teamgecentreerd leiderschap van de schoolleider Nu er scholen zijn die de TAO hebben ingevoerd, is er gelegenheid om de processen in die scholen beter te onderzoeken. Het is interessant om het teamgecentreerd leiderschap (ofwel nabij leiderschap) beter in kaart te brengen: welke handelingen van de schoolleider horen hierbij en wat zijn de effecten op het functioneren van de teams? Mogelijk kan daarbij het werk van Bijlsma en Van de Bunt (2003) benut wor- den, dat zich richt op specifiek handelen van leidinggevenden dat leidt naar het ver- trouwen van een team in de leidinggevende en het effect daarvan op het nemen van risico’s door het team. Dynamiek in onderwijsteams en expertteams Deze studie heeft weinig aan- dacht besteed aan de dynamiek binnen onderwijs- en expertteams. Deze dynamiek is uiteraard van belang voor de kwaliteit van het onderwijs. Nu er onderwijs- en ex- pertteams functioneren, kan preciezer onderzocht worden wat de invloed van de structuurkenmerken is op de dynamiek in de teams en welke aanvullende condities (waaronder processturing) deze dynamiek optimaliseren. Paradigmaverandering Het in dit proefschrift gerapporteerde onderzoek laat zien dat de rol van de schoolleider cruciaal is bij het inrichten van de TAO. Het toont tevens dat het voor veel schoolleiders lastig is om de benodigde paradigmaverandering te maken. Meer onderzoek is nodig en wenselijk naar deze paradigmaverandering bij schoolleiders, zodat deze kennis benut kan worden bij de training en opleiding van