Dorien Brouwer

147 SAMENVATTING Een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding) is de derde doodsoorzaak en de belangrijkste oorzaak van invaliditeit in de westerse wereld.. De incidentie van een beroerte stijgt met de leeftijd en zal naar verwachting de komende jaren verder toenemen. Na een TIA of herseninfarct hebben patiënten vaker opnieuw een beroerte en andere cardiovasculaire aandoeningen. Het ondersteunen van patiënten bij het veranderen van gezondheid gerelateerd gedrag na een TIA of beroerte kan een effectieve manier zijn om het risico op een recidief beroerte te verlagen en wordt in nationale en internationale richtlijnen aanbevolen. Veel patiënten met hart-en vaatziekten hebben moeite om een gezonde leefstijl vol te houden. De wetenschappelijk basis over gezonde leefstijl bevorderende interventies na een TIA of herseninfarct is beperkt. De studies die zijn verricht zijn klein of follow-up is kort. Daarnaast ervaren patiënten vaak fysieke barrières, zoals vermoeidheid of pijn, gebrek aan kennis, afwezige of onvoldoende sociale steun en cognitieve problemen die ook het gezondheidsgerelateerd gedrag kunnen beïnvloeden. Dit proefschrift richt zich op gezondheidsgerelateerde gedragsverandering na een TIA of een klein herseninfarct. In de introductie beschrijf ik de achtergrond en de aanleiding voor het onderzoek in dit proefschrift. Het proefschrift bestaat uit twee delen. Het eerste deel richt zich op determinanten van gezondheidsgerelateerde gedragsverandering na een TIA of herseninfarct. In hoofdstuk 1.1 bestudeerde ik determinanten van intentie om gezondheidsgerelateerd gedrag te veranderen en daadwerkelijke verandering. In dit prospectieve onderzoek wilden we factoren identificeren die een rol spelen in het gezondheidsgerelateerde gedragsveranderingsproces na een TIA of herseninfarct. Dit kan de eerste stap zijn om een ​succesvolle interventie om leefstijlverandering te ondersteunen te ontwikkelen. In totaal hebben 100 patiënten na een TIA of herseninfarct vragenlijsten ingevuld over gedragsintentie en sociaal-cognitieve factoren uit de Protection Motivation Theory, waaronder beleving van ernst, gevoeligheid, angst, respons-effectiviteit (de overtuiging dat verandering effect heeft) en zelfeffectiviteit (het vertrouwen in eigen kunnen). Vragenlijsten over lichamelijke activiteit, dieet en roken werden ingevuld bij begin van het onderzoek en na drie maanden. Zelfeffectiviteit, response effectiviteit en angst bleken onafhankelijk geassocieerd met gedragsintentie, met zelfeffectiviteit als de sterkste determinant van intentie om lichamelijke activiteit te verhogen (aBeta 0,40; 95% BI 0,12- 0,71), een gezonder voedingspatroon aan te nemen (aBeta 0,49; 95 % BI 0,23-0,75) en te stoppen met roken (aBeta 0,51; 95% BI 0,13-0,88). We vonden een neiging naar verhoogde gezondheid gerelateerde gedragsverandering bij patiënten met een hogere intentie om te veranderen. Het is van belang om met deze determinanten van de intentie om gezondheidsgerelateerd gedrag na een TIA herseninfarct te veranderen rekening te