Cindy Boer

Samenvatting | 291 7 bleken een tweemaal groter risico te hebben op het krijgen van of het verergeren van knie en heup artrose, dan de mensen die geen bloedverdunners gebruikten. Daarbij hadden mensen die drager waren van de genetische MGP variatie gelinkt aan artrose, en een genetische variatie ( VKORC1 ) gelinkt aan een hogere dosis bloedverdunners, een meer dan viervoud verhoogd risico op artrose bij gebruikt van bloedverdunners. In een populatie bestaande uit mensen van Europese afkomst is ~30% van de populatie drag- er van beide genetische variaties. Wat dus inhoudt dat een derde van alle gebruikers van deze bloedverdunners (acenocoumarol) word blootgesteld aan een zeer verhoogd risico op het krijgen of verergeren van artrose. Er bestaan bloedverdunners die niet de vitamine K activatie remmen, dus als de klinische indicatie het toestaat zouden deze bloedverdunners voorgeschreven kunnen worden. Bovendien bevestigde de resultaten van dit hoofdstuk het belang van MGP en vitamine K in het ziekte proces van artrose, waardoor vitamine K verder onderzocht moet worden als mogelijk doelwit voor artrose behandelingen. In genoomwijde associatie studies (GWAS) zijn de belangrijkste succesfactoren: het fenotype dat gebruikt wordt en grootte van de studie. In de hoofdstukken 2 tot en met 3 is het effect van fenotype onderzocht, in hoofdstuk 4 werd de grootte van de studie onderzocht. Dit werd gedaan door samen te werken in het tot nu toe grootste consor- tium (samenwerking) voor artrose-genetica: Genetics of Osteoarthritis (GO) consor- tium. Het GO-consortium bestaat uit meer dan 20 verschillende bevolkingsonderzoek- en van over de hele wereld, voornamelijk Europese bevolkingen, en bevatte in totaal 177.517 gevallen van artrose en 649.173 controles. Hoofdstuk 4.1 presenteerde de eerste resultaten van de 11 osteoartritis ge- noom-wijde associatie studies (GWAS) uitgevoerd in het GO-consortium. In totaal werden 100 genetische varianten ontdekt die gelinkt zijn aan artrose, waarvan 52 nieuw waren en 48 bekende. Hiervan zijn er heel veel gelinkt aan zowel gewicht-dra- gende(heup, knie, rug) als niet gewicht-dragende gewrichten (hand, vinger, duim). Daarbij werd ook de eerste genetische link gevonden voor ruggenwervel artrose. Door ook in deze studie gebruikt te maken van vervolg onderzoek en biologische gegevens konden er niet alleen nieuwe artrose genen worden gevonden maar ook mogelijke ge- netische links met (gewrichts-)pijn, ontsteking en zenuwstelsel ontwikkeling. Al deze data en resultaten geven een schat weer aan mogelijke nieuwe inzichten in artrose, en bieden nieuwe mogelijkheden aan voor het ontdekken en ontwikkelen van geneesmid- delen voor artrose.