Dunja Dreesens

165 Samenvatting De hoeveelheid kennis in de medische wetenschap en (gezondheids)zorg is enorm en dijt dagelijks verder uit. Geen arts of patiënt overziet deze schat aan kennis (ook wel ‘information- overload’ genoemd, zeg maar ‘overdosis’ aan informatie), laat staan dat ze in staat zijn er volledig gebruik van te maken in de dagelijkse praktijk. Daarvoor zijn hulpmiddelen nodig, en vooral op die momenten dat men beslissingen moet nemen. Deze kennishulpmiddelen heten in het Engels ‘tools’ en in het Nederlands ‘instrumenten’. De doelstellingen van dit proefschrift vormen een drieluik. In de eerste plaats: eraan bijdragen dat men niet langer instrumenten ontwikkelt en inzet, zonder eenduidige definitie en handleiding voor gebruik. Ten tweede: bijdragen aan deze noodzakelijke gemeenschappelijke terminologie voor dit instrumentarium. Ten derde: beter gebruikmaken van de beschikbare kennisbronnen. Hoe? Door zorgprofessionals en patiënten, en mogelijk ook andere gebruikers, zoals beleidsadviseurs en verzekeraars, te voorzien van een kernset van pragmatische instrumenten, aansluitend bij hun behoefte aan kennisontsluiting en beslissingsondersteuning. Die doelstellingen resulteerden in de volgende onderzoeksvragen: - Welke typen instrumenten om kennis te ontsluiten en (gezamenlijke) besluitvorming te ondersteunen, zijn beschikbaar voor zorgprofessionals (en patiënten) in Nederland? (Hoofdstuk 2) - Hoe luiden de definities van de verschillende instrumenten en in hoeverre bestaat hierover consensus binnen de diverse zorgdomeinen in Nederland? (Hoofdstukken 2 en 3) - Aan welke criteria moeten deze instrumenten voldoen en voor welke doeleinden dienen ze, opdat zorgverleners en patiënten ze betrouwbaar en bruikbaar achten? (Hoofdstuk 4) - Nemen we alle kennisbronnen bij het ontwikkelen van instrumenten in overweging en, afhankelijk van het antwoord, wat betekent dat voor de ontwikkeling van deze instrumenten? (Hoofdstuk 5) - Welke behoeften hebben zorgprofessionals wat betreft instrumenten voor kennisvertaling en samen beslissen? (Hoofdstuk 6) Beschikbare typen instrumenten (instrumentarium) Er bestaan ​uiteenlopende instrumenten die kennisontsluiting en/of (gezamenlijke) besluitvorming ondersteunen. Een scoping review bij Nederlandse organisaties deze instrumenten ontwikkelen en implementeren, resulteerde in 67 verschillende typen. Veel hiervan waren slecht gedefinieerd: de definitie bleek niet (eenvoudig) vindbaar of de definitie was - deels – onvolledig. Wat vaak ontbrak was een beschrijving van het instrument, het doel ervan en/of een heldere omschrijving van de beoogde doelgebruikers. Jongleren met definities valt af te raden. Als antwoord op de ‘information-overload’ ontstond mogelijk een overdaad aan instrumenten. Bovendien gebeurde dat slordig wat niet zonder gevolgen blijft; een slechte of onvoldoende heldere definitie doet het streven naar kennisgebruik mogelijk deels teniet, waardoor de uiteindelijke uitkomst – optimale patiëntenzorg – achter de horizon verdwijnt. Typen instrumenten gedefinieerd Een helder definitie is dus een basisvoorwaarde voor instrumenten. Via een Samenvatting