Nanke Dokter

Deel 2 Ontwikkeling en evaluatie van een opleidingsinterventie Om de schooltaalontwikkeling van leerlingen te stimuleren, is het van belang dat leraren basisonderwijs kennis en vaardigheden hebben met betrekking tot school- taalstimulerend gedrag. In Deel 1 van dit onderzoek bleek dat de kennis en vaardig- heden van leraren met betrekking tot schooltaalstimulerend gedrag niet vanzelf leiden tot specifiek gedrag in de praktijk. Er dient in de opleiding voor leraren basisonderwijs aandacht besteed te worden aan het belang van schooltaal en aan het inzetten van specifiek gedrag om schooltaalontwikkeling bij leerlingen tijdens de rekenles te bevorderen. Het doel daarbij is om pabostudenten op te leiden tot professioneel gecijferde leraren die bewust de schooltaalontwikkeling van hun leerlingen stimuleren. De vraag hoe dit op de opleiding effectief kan worden aangepakt staat centraal in het tweede deel van dit proefschrift. Daarin wordt verslag gedaan van een onderzoek waarin wordt nagegaan hoe de in het eerste deel gerapporteerde empirische be- vindingen over het stimuleren van schooltaal vertaald kunnen worden naar een inter- ventie waarin pabostudenten worden opgeleid tot meer taalbewuste, professioneel gecijferde leraren. In Deel 2 wordt de effectiviteit van deze interventie onderzocht. De onderzoeksvraag die in dit deel van het proefschrift centraal staat is: Hoe kunnen aanstaande leraren basisonderwijs effectief worden opgeleid in het inzetten van schooltaalstimulerend gedrag tijdens de rekeninstructie? Hoofdstuk 7 biedt een theoretisch kader waarin wordt geschetst wat er bekend is over het opleiden van leraren en het stimuleren van gewenst leraargedrag. Daarbij wordt uitgegaan van het Integrative Model for Professional Teacher Growth van Clarke en Hollingsworth (2002). Volgens dit model kan professionele groei plaatsvinden door een verandering in een van vier domeinen – het persoonlijke domein, het praktijk- domein, het externe domein en het domein van consequenties – die vervolgens weer kan leiden tot verandering in een ander domein. Duurzame veranderingen in verschillende domeinen laten professionele groei zien van de leraar. In dit deel van het onderzoek wordt onderzocht of er bij de pabostudent professionele groei plaats vindt door middel van een interventie. Bij het daartoe ontwikkelde onderwijsprogramma wordt gebruik gemaakt van ontwerpcriteria voor effectieve professionaliserings- programma’s (gebaseerd op Desimone, 2009; Garet et al., 2001; Kennedy, 2016; Korthagen et al., 2006; Van Veen et al., 2010). In Hoofdstuk 7 worden ook de inzichten die het eerste deel van dit onderzoek heeft opgeleverd en de consequentie ervan voor het ontwerp van de interventie beschreven. Deze hebben betrekking op de kansrijkheid van schooltaalstimulerend gedrag binnen specifieke werkvormen, het daadwerkelijke schooltaalstimulerende gedrag van leraren