100 1C gezichtsuitdrukkingen enzovoorts. Wat hieraan opvalt, volgens Stern, is dat de ouder veelal op dezelfde manier reageert als de baby: lachen-lachen, vocaliseren-vocaliseren, waarbij de ouder het initiatief van de baby volgt. Rond de negen maanden ontstaat een verandering in het contact tussen moeder en kind. Beiden treden de fase van intersubjectiviteit in waarin gevoelens gedeeld kunnen worden. Dit gebeurt dankzij een nieuwe categorie van gedragingen die Stern affect attunement heeft genoemd. Een van de meest in het oog springende kenmerken van affect attunement is dat de gevoelsoverdracht veelal via verschillende zintuigen gepaard gaat. Met enkele voorbeelden kunnen we dit verhelderen. Een jongetje van negen maanden slaat met zijn hand op een zacht speelgoedje, gaandeweg met steeds meer enthousiasme en opwinding. Hij zet een stevig ritme in. Zijn vader neemt het ritme en de intensiteit over terwijl hij de woorden kaaaaa-bam, kaaaaa-bam zegt, waarbij de klank van kaaaaa omhooggaat tegelijk met de arm van zijn zoon en het bam omlaag, ook weer tegelijk met de neergaande armbeweging. Zo komen de armbewegingen van de baby overeen met de kenmerken van vaders stem. We noemen dit een cross-modale matching van ritme en intensiteit in vorm en klank. Hiermee bedoelen we dat informatie zoals ritme en intensiteit, via het gehoor én het zicht waargenomen worden. Ritme kun je namelijk horen in de woorden kaaaaa-bam, kaaaaa-bam, ritme kun je ook zien aan de op-enneergaande beweging van de arm. Ritme is dus een vorm van informatie die door meerdere zintuigen kan worden waargenomen en niet specifiek is voor slechts één zintuig in tegenstelling tot kleur, dat alleen door via de ogen kan worden waargenomen. In hoofdstuk 1e zullen we uitgebreid ingaan op dit fenomeen en het belang ervan voor onze methode. Een ander voorbeeld is dat van een tien maanden oud meisje dat naar een speeltje reikt dat net buiten haar bereik is. Ze leunt naar voren, strekt haar armen en spreidt haar vingers... nog steeds is het speeltje buiten bereik, ze spant haar lichaam aan om nog net die paar centimeter eruit te persen om het speeltje te kunnen pakken. Op dat moment zegt haar vader, ‘uuuuuuuuh...... uuuuuuuuh!’ met een toename van vocale inspanning, waarbij hij de lucht uit zijn aangespannen lichaam perst. Deze acceleratie van vocale-ademhalingsinspanning komt overeen met de acceleratie van zijn dochters fysieke inspanning. Een laatste voorbeeld is dat van een negen maanden oude baby die tegenover zijn moeder zit. Hij heeft een rammelaar in zijn hand en schudt daarmee van boven naar beneden en is geïnteresseerd en licht geamuseerd. Zijn moeder ziet het en begint met haar hoofd op de maat van de armbeweging van haar zoon mee te knikken. Een crossmodale matching van ritme in verschillende ledenmaten. Samengevat heeft affect attunement de volgende kenmerken: 1) Het wekt de indruk van imitatie; hoewel er geen exacte kopie van de uiterlijke gedragingen wordt gemaakt,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw