Sonja Graafstal en Carine Heijligers

108 1D en Volgen-Leiden. We doen dit aan de hand van de begrippen synchronie en synchronisatieprocessen. Het boek Synchronization van Pikovsky et al. (2001) gaat ons daarbij helpen. We zullen zien dat studies naar synchronie en synchronisatieprocessen een effect op onderlinge menselijke verbondenheid rapporteren, waarna de stap naar het concept gezamenlijkheid eenvoudig is te maken. De tegenhanger van in-synchroniezijn is logischerwijs niet-in-synchronie-zijn. De route om te komen naar het begrip onderscheid verloopt dus via het pad van synchronie. We laten zien dat onderscheid de betekenis kan hebben van ‘uit-sync-zijn’ met de ander, maar ook een variatie kan inhouden op ‘in-sync-zijn’. De noodzakelijke beweging tussen gezamenlijkheid en onderscheid kan ontstaan dankzij het vermogen tot meebewegen, zie voor toelichting hoofdstuk 1e. Dit vermogen houdt in dat we in staat zijn om de ander te volgen in diens beweging en dat we gevolgd kunnen worden. Dit brengt ons bij het laatste concept Volgen- Leiden. Synchronie en synchronisatie Definitie Synchronie stamt af van het Griekse woord chronos dat tijd betekent en syn dat hetzelfde betekent. Samengevoegd betekent synchronie in zijn oorspronkelijke vorm ‘delen van dezelfde tijd’ of ‘gebeuren in dezelfde tijd’. Synchronie heeft dus te maken met gebeurtenissen in een bepaald tijdsframe en met het ritme van een systeem. In synchronie zijn met elkaar betekent dat je hetzelfde ritme deelt in dit moment, zoals te zien is tijdens samen wandelen bijvoorbeeld. Het woord synchronisatie gaat over een proces. De definitie van synchronisatie die Pikovsky et al. (2001) geven is: ‘de aanpassing van ritmes of oscillerende objecten dankzij hun zwakke interactie’. Synchronisatie is dus een proces van aanpassen aan elkaars ritme. Dit is niet hetzelfde als een eindstaat of het resultaat van het proces. Het resultaat is een momentopname, waarin we een bepaalde mate van gezamenlijkheid waarnemen tussen twee systemen.26 Het proces verwijst veel meer naar de aanpassing van beide systemen; dit betekent niet dat beide systemen ook in precies hetzelfde ritme bewegen. Een voorbeeld hiervan is het synchronisatieproces van de hartslag van ouder en baby. Wanneer de hartslagen van ouder en baby synchroniseren, dan betekent dit dat de hartslag van de moeder omhooggaat tijdens het proces en de hartslag van de baby 26 De feitelijke definitie van synchronisatie verwijst dus naar het synchronisatieproces. Toch zullen we deze definitie wat losjes hanteren, aangezien in veel studies het begrip synchronie niet alleen gebruikt wordt voor een gelijkvormige beweging (in hetzelfde ritme bewegen), maar ook voor een momentopname waarin twee personen bijvoorbeeld dezelfde kijkrichting hebben. In dat laatste geval wordt ook wel het begrip ‘matching’ gebruikt. Wij zullen regelmatig het woordgebruik van de studie overnemen die we bespreken en synchronie dus ook gebruiken voor momentopnames.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw