142 1E ziet getallen als kleuren en vormen en de dagen van de week hebben ieder een eigen kleur. Ook de natuurkundige Robbert Dijkgraaf ziet al zijn hele leven kleuren bij namen, dagen, landen en personen. Hoewel synesthesie bij slechts een kleine minderheid van de mensen voorkomt, schattingen lopen uiteen van 0.2 tot 2.2% (Ward, 2013), is het duidelijk aanwezig in het dagelijks taalgebruik, voorbeelden zijn ‘een kille aanblik’, ‘een soepele afdronk’ of ‘een scherpe smaak’. Ook bij kunstenaars zien we uitingen van dergelijke ervaringen, geïllustreerd door Stern (1985/2000, p. 155) die een vertaalde strofe van de Franse dichter Charles Baudelaire aanhaalt: There are odors fresh as the skin of an infant Sweet as flutes, green as any grass And others, corrupt, rich and triumphant34 Perceptie-actie Alvorens over te gaan op het tweede kenmerk van de beweging willen we hier al even kort stilstaan bij de relatie tussen perceptie (waarneming) en (actie) beweging. Hoewel we een onderscheid maken tussen de waarneming en de beweging, is dat wat waargenomen wordt als prikkel, stimulus, signaal, zelf ook beweging. Beweging van de lucht (geluid), beweging van de fotonen die de lichtstraal maken, beweging van een chemische stof in de neus zijn de aanleiding voor het waarnemen van een signaal uit de omgeving. Dit onderstreept de veronderstelling uit de ecologische psychologie (e.g., Wagman & Miller, 2003) en de dynamische systeemtheorie (Thelen & Smith, 1993) dat organisme en omgeving fundamenteel aan elkaar gekoppeld zijn. De uitspraak van Aristoteles ‘Beweging is het fundamentele principe van de natuur’ uit hoofdstuk 1a is daarmee opnieuw een bekrachtiging van het uitgangspunt van Beweging-als-houvast: Alle gedrag is beweging en alle beweging is gedrag. Forms of vitality Ons standpunt ‘alle beweging is gedrag’ is niet nieuw. De Nederlandse hoogleraar prof. dr. F. J. J. Buytendijk stelde in zijn boek ‘Algemene theorie over de menselijke houding en beweging’ uit 1948 het volgende: Inzicht in de eigen aard van de menselijke beweging en houding verkrijgt men niet vanuit het physisch gezichtspunt. Reeds de oppervlakkige kennismaking met deze verschijningen in het menselijk bestaan dwingt er toe, hen niet als een reeks van gebeurtenissen, processen, op te vatten, maar als uitingen van dit bestaan. Dit betekent dat het begrip “beweging” of “positie” b.v. van de ledematen, 34 Oorspronkelijke tekst van Baudelaire uit zijn sonnet Correspondances, Les Fleur du mal (1857): Il est des parfums frais comme des chairs d’enfants, Doux comme les hautbois, verts comme les prairies, - Et d’autres, corrompus, riches et triomphants,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw