Sonja Graafstal en Carine Heijligers

313 ZACK - JOHN de verschillende tehuizen leken even te helpen, maar bleken steeds van tijdelijke aard, de gedragsproblemen bleven terugkeren. In 2010 wordt Zack opgenomen in een kleine woongroep voor jongeren met een verstandelijke beperking. Hier wordt met hem gewerkt aan een dagstructuur ondersteund met pictogrammen. De ingezette vaardigheidstraining bestaat uit het functioneel kunnen aangeven van dagelijkse behoeftes, zoals het aanwijzen van een pictogram voor eten, drinken, of naar buiten gaan. Ook leert Zack nieuwe woordjes waarmee hij zijn wensen duidelijk kan maken. Er wordt aan de probleemgedragingen gewerkt door gedrag te negeren en te laten uitdoven. Echter, wanneer het ene probleemgedrag is verdwenen, ontstaan op een ander terrein nieuwe gedragsproblemen. Zo is Zack afwisselend verbaal en fysiek agressief, destructief en vertoont hij seksueel grensoverschrijdend gedrag. In 2011 wordt consultatie bij het CCE aangevraagd, omdat het seksueel grensoverschrijdende gedrag in ernst en frequentie toeneemt. Zack betast medewerkers in het kruis en masturbeert in het openbaar. De ingezette interventies hebben geen langdurig effect. Het CCE adviseert om een seksuoloog bij de hulpverlening te betrekken. Daarnaast is een onderzoek naar sensorische integratie uitgevoerd en blijkt Zack tactiel en auditief overgevoelig te zijn. De methode Heijkoop wordt ingezet om medewerkers extra ondersteuning te bieden70. Deze zienswijze biedt medewerkers handvatten om met Zack om te gaan. Het gedrag van Zack wordt inderdaad minder problematisch voor de hulpgevers, maar Zack ontwikkelt zich niet relationeel. Het CCE adviseert vervolgens om hulpverlening met Beweging-als-houvast in te zetten om relationeel en wederkerig gedrag te ontwikkelen. Gedragsanalyse Hulpgever John De 51-jarige John gaat met Zack werken. Hij is ruim acht jaar bekend met Bewegingals-houvast en heeft gedurende zijn loopbaan verschillende cursussen en supervisies gevolgd en heeft zich op deze wijze de methode eigengemaakt. Hij werkt als activiteitenbegeleider op de instelling waar Zack verblijft. In die hoedanigheid wordt hij ook betrokken bij de hulpverlening van Zack. John haalt Zack twee keer per week van de groep op en samen lopen ze over het terrein van de instelling naar de ruimte van de dagbesteding. Soms breiden ze het wandelingetje uit om muziek te luisteren of te lunchen. Op andere momenten blijven ze op de groep van Zack om samen wat te drinken. 70 De methode Heijkoop (1999) heeft als doel om het leven van mensen te verbeteren over wie de omgeving zich ernstig zorgen maken omdat zij moeilijk te begrijpen of bedreigend gedrag vertonen door de interactie tussen hen te verbeteren. Het belangrijkste uitgangspunt is dat bij hulpgevers een bewustwordingsproces wordt aangewakkerd waarbij zij mogelijkheden gaan zien voor de ontwikkeling van nieuwe sociale interacties tussen hen en de hulpvrager. In hoofdstuk 5b wordt dieper op de methode Heijkoop ingegaan en met andere verwante methoden vergeleken. 3E

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw