Sonja Graafstal en Carine Heijligers

318 3E Gedragsanalyse 2 Nameting na 12 maanden In Bijlage C is het bewegingsschema te vinden van een video-opname dat zich een jaar na aanvang van de hulpverlening afspeelt en de tweede fase van de interventie inluidt, januari 2013. In deze opname is het volgende fragment te zien: Zack zit op de bank in de groepsruimte en houdt een potje bellenblaas in zijn hand. John zit op een stoel haaks ten opzichte van de bank. De bank is aan zijn linkerhand en John kijkt recht vooruit de ruimte in. Hij houdt een djembé voor zich en trommelt met zijn vingers op de djembé. Zack reageert niet zichtbaar op het geluid van de djembé, hij speelt met zijn bellenblaas. Op een zeker moment vraagt Zack aan John om te helpen. Die begrijpt dat hij moet blazen door de ring van de bellenblaas. Er ontstaat om de beurt bellenblazen, waarbij Zack de ring van de bellenblaas blijft vasthouden. In dit fragment zien we Zack zich vermaken met een speeltje, de bellenblaas. Dit is een stap vooruit in zijn ontwikkeling. Een jaar geleden kon hij urenlang stil zitten en naar beneden staren. Nu vraagt hij John om hulp bij het blazen van de bellen. Het is zijn initiatief om contact te maken met John en dat binnen een context van plezier en spelen. Interpretatie volgens Beweging-als-houvast De beschreven interactie doet denken aan een peuter die zijn ouders weet in te schakelen om iets gedaan te krijgen dat hij of zij zelf niet voor elkaar krijgt: een speeltje uit de kast pakken, de stoel opzijschuiven omdat ze erdoor wil etc. Op dit punt gaan ouders zichzelf ook meer zichtbaar maken door te zeggen dat iets niet mag of kan, of dat ze iets anders willen dan de peuter. Het verschil tussen ik en jij wordt in de ouderpeuter relatie duidelijker zichtbaar. Ditzelfde patroon is ook zichtbaar tussen Zack en John. De vraag van Zack om hulp heeft meer weg van een opdracht, dan een vraag tot samenwerken. John heeft nauwelijks een mogelijkheid om nee te zeggen omdat Zack de ring van de bellenblaas al voor zijn mond houdt. De noodzakelijke stap die ouders zetten door zichzelf zichtbaar maken, dient John nu ook te doen. Als op dit punt de hulpverlening zou worden afgebroken dan kan het eigen initiatief van Zack uitgroeien tot zelfbepalend gedrag. Zack heeft immers de ervaring opgedaan dat hij gevolgd wordt in zijn initiatieven. Dit betekent dat het volgen van de beweging van Zack nu nadrukkelijk moet worden afgewisseld met een onderscheidende beweging van John. Op deze manier wordt beurtwisseling ontwikkeld: John volgt Zack en Zack volgt John. Onderscheid maken tussen ik en jij kan ontstaan door gebruik te maken van ander spelmateriaal, zoals John probeerde met de djembé. Deze variatie in materiaal nodigde Zack echter niet uit om John te volgen. Pas toen John aansloot bij

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw