33 UITGANGSPUNTEN De kwaliteit van een beweging Wanneer we bewegen dan leren we gaandeweg onze kinesthetische lichamelijke gevoelens kennen en herkennen. We kunnen bij onszelf de richting van een beweging voelen, de intensiteit, de snelheid, de uitslag. We gaan de kwaliteit van een beweging ervaren. We kennen subjectieve evaluaties toe aan onze bewegingen zoals soepelheid, onhandigheid, snelheid, traagheid, een abrupte of vloeiende manier van bewegen. We zijn ons dit niet altijd met zoveel woorden bewust, maar we ervaren wel degelijk een lichamelijk onderscheid tussen de verschillende bewegingen. De structuren waarmee we de kwaliteit van een beweging kunnen beschrijven zijn temporeel, ruimtelijk en energetisch (intensiteit). Dit geeft ons woorden zoals ploffend, plotseling, vlug, langzaam, barstend, gehaast, resoluut, uitbreidend, beperkt, stromend, stagnerend. In hoofdstuk 1e zullen we hier dieper op ingaan bij de bespreking van het begrip ‘forms of vitality’ Stern (1985/2000). Het waarnemen van de kwaliteit van bewegingen is te vergelijken met een dans, een schilderij, een muziekstuk, met kunst dus. We nemen bij een dans niet de spierkracht waar of bij een schilderij de klodders verf, we ervaren het geheel op een kwalitatieve manier. We vinden de dans mooi of niet; het schilderij spreekt op een bepaalde manier onze emoties aan. De kwaliteit van het kunstwerk is een eigenschap die buiten het object zelf staat. De gevoelswaarde die we toekennen aan die kwaliteit kan echter van persoon tot persoon verschillen. Wat voor de ene persoon een prachtig schilderij is kan voor een ander ergerlijk lelijk zijn. Schoonheid kunnen we niet materialistisch verklaren. Het is de manier waarop een schilder zijn penseel op het doek drukt met harde of zachte streken. Of de wijze waarop een danser zijn passen uitvoert, met een bepaalde intensiteit of snelheid, waardoor het esthetische tot ons komt. Beweging speelt in alle vormen van kunst een fundamentele rol. De bewegingen van de kunstenaar bepalen uiteindelijk hoe het kunstwerk geformeerd wordt (pp. 101). De effectiviteit van een beweging De kennis die we hebben over de kwaliteit van onze beweging bepaalt of we effectief zijn in onze bewegingen, of we een effectieve actor zijn. Een actor (iemand die handelt) heeft noodzakelijkerwijs een kinesthetisch gewaarzijn van de eigen bewegingen. Hij heeft een gewaarzijn over zijn initiatief en een gewaarzijn van de ruimtelijk-temporele en energetische dynamiek van zijn bewegingen. De actor ervaart het effect van zijn bewegingen en of het doel behaald is. Een duidelijk voorbeeld van effectieve actoren zijn sporters die exact weten hoe ze hun bewegingen zo dienen te coördineren dat het optimale effect kan worden bereikt. Ze kennen hun lichaam door en door en weten aan de stand van hun hele lichaam waarom ze dit keer wel of niet succesvol zijn geweest in hun prestatie. 1A
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw