Sonja Graafstal en Carine Heijligers

454 4A zou betekenen dat exact dezelfde waarden opnieuw moeten worden ingevoerd. Hier zit de onmogelijkheid, we kunnen de beginwaarde van een meting nooit exact bepalen, er moet altijd afgerond worden; en het is precies in die afronding waar de onnauwkeurigheid optreedt die het onvoorspelbaar maakt. Dus hoewel de ingevoerde variabelen in de formule zich gedragen volgens de wetten van Newton, is de uitkomst onvoorspelbaar voor complexe systemen. Het probleem is dus niet de formule zelf, maar de onmogelijkheid om de waarden van de begincondities exact vast te stellen (zie hoofdstuk 1b). Het chaotisch gedrag, zoals de onverwachte uitkomsten bij complexe systemen werden genoemd, is feitelijk een vorm van gedetermineerdheid die niet voorspelbaar is. Hoewel een complex systeem als het weer in wiskundige vergelijkingen beschreven kan worden (i.e., het systeem is gedetermineerd), is het weer desondanks op de lange termijn onvoorspelbaar. Dit alles heeft te maken met het feit dat de wederzijdse beïnvloeding van variabelen transactioneel van aard is (zie hoofdstuk 1b). Dat wil zeggen dat variabelen elkaar over de tijd voortdurend blijven beïnvloeden en dat gecombineerd met het ontbreken van exacte waarden van begincondities verklaart de onzekerheid over de toekomst en dus het onvermogen om precieze voorspellingen te doen. Als zelfs het weer, waarvan we het systeem wiskundig kunnen beschrijven, slechts op korte termijn voorspelbaar is, wat betekent dit dan niet voor een sociaal systeem, waarvan we zelfs geen formele beschrijving kennen. Bij Beweging-als-houvast doen we daarom ook geen uitspraak over het concrete einddoel van de behandeling. Het enige dat we zeggen is dat we werken aan het verbeteren van de balans van wederkerigheid en hopen daarmee een positieve ontwikkeling in gang te zetten. Om te voorkomen dat de ontwikkeling ontspoort, is het van belang dat gedurende de hulpverlening voortdurend gemonitord wordt. Alleen door op korte termijn het effect van de hulpverlening te meten is het mogelijk om tijdig bij te sturen mocht dat nodig zijn. Een voorbeeld van een (dreigende) ontsporing was te zien in hoofdstuk 3h, waar het tussen Floyd en Raisa misging, waardoor de hulpverlening voortijdig werd stopgezet. Niet alleen een dreigende ontsporing is een reden om de hulpverlening aan te passen, ook een positieve ontwikkeling kan aanleiding zijn om iets anders in te zetten. Een voorbeeld hiervan is de interactie tussen een hulpgever en een hulpvrager, waarbij de hulpvrager heel weinig sprak. De hulpgever richtte zich in eerste instantie op het organiseren van een gezamenlijke kijkrichting. Gaandeweg de hulpverlening begon de hulpvrager meer te praten en kreeg het onderwerp van gesprek meer nadruk in de hulpverlening. Vlindereffect Een ander belangrijk aspect van Beweging-als-houvast dat kenmerkend is voor het systemisch perspectief is het verschijnsel dat een kleine verandering een groot gevolg kan hebben. In complexe systeemtheorie wordt dit ook wel het vlindereffect genoemd.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw