497 PERSPECTIEF OP STOORNISSEN vragen betrof het verschil tussen diagnostiek en classificatie. Wij presenteren hier het letterlijke en volledige antwoord: Diagnostiek betreft het beschrijven en vaststellen van een psychische stoornis op basis van de klachten en problemen en symptomen die de patiënt ervaart en de verschijnselen die de clinicus vaststelt. Naast een beschrijving van de symptomen bevat een diagnose nog meer elementen: de fase van ontwikkeling van het ziektebeeld (bijvoorbeeld eerste keer dat symptomen zich voordoen, of een terugval na eerdere episode), complicaties, andere stoornissen of aandoeningen die van invloed zijn op de stoornis (comorbiditeit), factoren die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de stoornis en factoren die van invloed zijn op het beloop van de stoornis, functies die verstoord zijn en de beperkingen die hieruit voortvloeien in het dagelijks functioneren op verschillende levensgebieden (werk, wonen, sociale relaties) en tot slot factoren die van invloed zijn op het al dan niet aanslaan van de behandeling. Een diagnose heeft vaak de aard van hypothesen die in de loop van de tijd kunnen worden bijgesteld. Classificeren is het toewijzen van een psychische stoornis aan een beschreven categorie. DSM-5 is een classificatiesysteem waarmee we betrouwbaar de symptomen van patiënten kunnen rangschikken. Het geeft categorieën en criteria voor toewijzing aan die categorieën. Het feit dat er expliciet aandacht wordt besteed aan het onderscheid tussen categoriseren en diagnosticeren, verraadt dat er nog altijd onduidelijkheid c.q. discussie over bestaat. In lijn met het bovenstaande stelt de Nederlandse psychiater Aart-Jan Beekman dat: “Ik herhaal nog maar eens dat DSM in de eerste plaats classificatie is, geen diagnostiek. Artsen die het verschil tussen die twee niet kennen, moeten terug naar school” (Maassen, 2013, 12 juni). Daar staat de opvatting van de arts Miguel Angel Belmonte-Serrano tegenover die stelt dat “…this division into two types of criteria is fallacious, and … the existence of different criteria is a myth, because in actual practice we all use the criteria for classification as diagnostic criteria” (Belmonte-Serrano, 2015, p. 188). Aggarwal et al. (2015) beargumenteren dat de criteria voor classificatie gestandaardiseerde definities zijn die als belangrijkste doel hebben om goedgedefinieerde, relatief homogene cohorten voor klinisch onderzoek te formuleren; ze zijn zeker niet bedoeld om alle mogelijke patiënten te includeren. Daar staat tegenover dat de criteria voor een diagnose veel breder zijn. Ze moeten de verschillende vormen van een ziekte (heterogeniteit) reflecteren met als doel om zo accuraat mogelijk en zo veel mogelijk mensen met de ziekte te identificeren. Interessant is daarbij hun stelling: “The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders [DSM] is likely the bestknown example of diagnostic criteria” (Aggarwal et al., 2015, p. 892). Hier lijkt het er dus op dat zij de DSM wel degelijk als diagnostisch zien. 5A
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw