498 5A Deze tegenstelling tussen de opvattingen van Amerikaanse en Nederlandse artsen/ onderzoekers weerspiegelt zich ook in de titels van de respectievelijke boeken. De Amerikaanse titel luidt ‘Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders’, terwijl die in de Nederlandse vertaling de titel kreeg: ‘Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen’. De vertaling van diagnostic naar classificatie is volgens Beekman en Hengeveld (2014) een bewuste keuze geweest. De discussie over het onderscheid lijkt dus nog altijd niet afgerond. Voor onze kijk op het hulpverleningsproces waarbij een analyse van het gedrag wel degelijk van belang is, is het onderscheid tussen classificatie en diagnose minder relevant. Belangrijk is daarentegen wel hoe we naar stoornissen kijken. In welk opzicht is een medische ziekte iets anders dan een psychiatrische stoornis en wat betekent dat voor de hulpverlening? Stoornissen De psychiatrie is gebaseerd op het medisch model. Dat wil zeggen dat psychiatrische ziektes vooral gezien worden als (neuro)biologische aandoeningen. Symptomen zijn de uitingen van hersenaandoeningen en psychische stoornissen zijn het gevolg van een verstoorde functie van het lichaam (voor een kritische beschouwing, zie Dirkx, 2008). Het onderscheid tussen lichamelijke ziekten en psychiatrische stoornissen kan het beste duidelijk gemaakt worden aan de hand van het begrip ‘natuurlijke categorie’. Natuurlijke categorieën De door de medische professie erkende lichamelijke ziekten kunnen worden gezien als zogenaamde ‘natuurlijke categorieën’ (Brzovic, 2022). Natuurlijke categorieën zijn classificaties van objecten of processen die van nature voorkomen in de ons omringende wereld; denk aan chemische elementen (e.g., ijzer, waterstof, chroom) of biologische soorten (e.g., honden, katten, mensen, koolmeesjes). Ook door mensen gemaakte substanties kunnen een natuurlijke categorie vormen; voorbeelden zijn stoelen, koelkasten of klokken. Een natuurlijke categorie wordt dus niet gedefinieerd door het feit of deze klasse in de natuur voorkomt, maar of deze een natuurlijke (dus geen kunstmatige of arbitraire) indeling kent. Klokken komen niet in de natuur voor, maar het is ‘natuurlijk’ om alle objecten die de tijd aangeven klok of uurwerk te noemen. Deze categorie wordt niet bepaald door de bedenker van de term en is daar ook niet afhankelijk van. Daar staan indelingen tegenover die niet natuurlijk zijn, omdat ze bepaald worden door de persoon die de categorie omschrijft. Voorbeelden zijn ‘de 10 mooiste schilderijen uit de Renaissance’ of ‘stoelen onder € 250’. Dit type categorieën zegt iets over de persoon die de categorie bedacht heeft en daar mogelijk een belang of bedoeling mee heeft. Lid zijn van de categorie wordt in dit geval bepaald door degene die de categorie bedenkt.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw