Sonja Graafstal en Carine Heijligers

533 VERWANTE METHODEN of verbeteren van de communicatie (zie het overeenkomstige doel). VHT laat aan ouders geslaagde of prettige contactmomenten zien. De hulpgever is soms zelf aanwezig in het gezin en kan in die situatie geslaagde contactmomenten veroorzaken met de gezinsleden die op hun beurt een (positieve) weerslag kunnen hebben op het onderlinge contact van de gezinsleden. Voor de overdracht van geslaagde contactmomenten is men binnen VHT vooral aangewezen op talige communicatie. Talige communicatie kan zeker effectief zijn, maar heeft ook het gevaar in zich dat het voor velerlei uitleg vatbaar is. Woorden als, vriendelijk, aardig, gezellig, volgens afspraak of uitnodigend, kunnen persoonlijk ingevuld worden. Als mensen ‘prettige videofragmenten’ herkennen dan zijn videobeelden helpend en is het een prachtig middel om bewust te worden van het eigen handelen. Als dit echter niet werkt, dan vermoeden wij dat we ons preciezer moeten uitdrukken waar het gaat om het handelen van de hulpgever en dan geeft Beweging-als-houvast concrete handvatten. EBL en Beweging-als-houvast zijn vrijwel identiek waar het om de werkwijze gaat. Het verschil zit in de preciezere uitwerking van de bewegingskenmerken door Beweging-alshouvast. Daar waar EBL stelt dat een hulpgever bij een verstoorde afstemmingsrelatie op de hulpvrager afstemt of de hulpvrager uitnodigt om mee te bewegen wordt dat minder nauwkeurig ingevuld dan bij Beweging-als-houvast. In de ontwikkeling die Beweging-als-houvast heeft doorgemaakt in de laatste tien jaar is met name het afstemmen vanuit EBL geherformuleerd in termen van gezamenlijkheid creëren. Dit gebeurt door op een precies gedefinieerd bewegingskenmerk gezamenlijkheid te bereiken. EBL stelt dat afstemmen afgewisseld dient te worden met ritmische pauzes. Beweging-als-houvast heeft dat opnieuw gedefinieerd als onderscheid creëren. Dit gebeurt door de gezamenlijkheid in een van de bewegingskenmerken te doorbreken. In de theoretische verantwoording wordt ook nog een belangrijk onderscheid gevonden. Binnen EBL wordt een opeenvolging van vijf verschillende vormen van interactie gepostuleerd die hiërarchisch geordend zijn. Beweging-als-houvast veronderstelt daarentegen slechts een vorm van interactie, afwisseling van gezamenlijkheid en onderscheid, om tot een optimale vorm van wederkerigheid te komen. Naarmate de sociale en cognitieve ontwikkeling vordert neemt deze wederkerigheid nieuwe en complexere vormen aan. Gezamenlijkheid en onderscheid blijven altijd zichtbaar in de ontwikkeling. Een kind van anderhalf jaar dat met de ouder een toren van duplo bouwt, laat gezamenlijkheid zien in het om de buurt een blokje op het vorige blokje leggen. Als de ouder een pauze neemt kan het kind een aantal blokjes achter elkaar leggen. Dan is er even onderscheid te zien tussen ouder en kind. Op deze leeftijd is het ritme van gezamenlijkheid en onderscheid zichtbaar op een kortere tijdschaal dan wanneer het kind iets ouder is. Een paar jaar later gaat de vierjarige met de lego op de grond zitten om een huis te bouwen. De ouder voegt zich bij het spel en de kleuter vraagt aan de ouder of deze de garage wil 5B

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw