Sonja Graafstal en Carine Heijligers

593 EP I LOOG “Ik ben er maar zo`n beetje heengegaan, omdat langs de weg zulke hoge bomen boven zulke kleine bloempjes staan. Maar nu ik hier sta, nu... ik erken, dat ik werkelijk gekomen ben.” Pierre Kemp107 We zijn dit proefschrift begonnen als een reis, waarvan hooguit het eindpunt bekend was, terwijl er geen uitgestippelde route voor handen was. In veel opzichten wijkt dit proefschrift namelijk af van het gebruikelijke. De reis werd op deze manier een avontuur, een weg door het onbekende. We hebben daar in het voorwoord al aan gerefereerd. Nu we aan de voltooiing van dit boek zijn gekomen en achterom kijken naar het pad dat we gelopen hebben, valt ons nog iets op. Het proefschrift is geen optelsom van losse elementen die we na elkaar hebben toegevoegd. In dat opzicht kan de metafoor van een pad dat we gegaan zijn ten onrechte het beeld oproepen van een lineair proces: na elke stap komt een nieuwe stap, een lange lijn van stappen die we achtereenvolgens hebben doorlopen. Maar zo is het niet gegaan. Dit proefschrift is het resultaat van een voortdurende interactie en beïnvloeding tussen de werkvelden van het onderwijs, de wetenschap en de hulpverlening. Elke stap die we wetenschappelijk hebben genomen, is aan de praktijk getoetst. Kunnen hulpgevers iets met deze kennis of is het te vaag, te algemeen of te theoretisch? Hun opmerkingen en reacties inspireerden ons en konden wij gebruiken voor het onderwijs aan bachelor- en masterstudenten orthopedagogiek en vervolgens weer delen met het werkveld. Van de studenten kregen we feedback over de vraag of zij de concrete praktijkvoorbeelden en de theoretische en wetenschappelijke onderbouwing van Beweging-als-houvast konden begrijpen en toepassen. Soms vloeide daar weer een nieuwe wetenschappelijke stap uit. Deze voortdurende wisselwerking tussen de drie gebieden heeft geleid tot dit uiteindelijke resultaat. Het geheel dat voor u ligt, is meer dan de som der delen. Het is een complex systeem in zichzelf geworden, waarvan niet meer terug te herleiden is welke stappen tot welke volgende stappen hebben geleid. Een ander punt waar we in deze epiloog op willen reflecteren is de vraag die ons regelmatig is gesteld: “Is de methode alleen geschikt voor hulpverlening in 1-op-1 situaties of kan het ook toegepast worden in groepsverband?” Het antwoord hierop is meerledig. Allereerst is er het praktische antwoord dat we uit ervaring weten dat ook in schoolklassen of behandelgroepen gewerkt kan worden met Beweging-als-houvast. In onze casushoofdstukken hebben we hiervan een voorbeeld gegeven. Een meer theoretisch geformuleerd antwoord betreft de onderliggende theorie van de methode en het werkingsmechanisme. Die is niet alleen van toepassing in 1-op-1 situaties 107 Kemp, P. (1935). Stabielen en passanten. Leiter-Nypels. E

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw