668 APPENDICES De beïnvloeding vond plaats via de bewegingskenmerken snelheid en richting. Dit betekende dat Emma in eerste instantie aansloot bij de ritmische bewegingen van Rens om zo gezamenlijkheid te creëren. Vanuit deze gezamenlijkheid veranderde Emma het ritme met als doel dat Rens haar zou gaan waarnemen en haar zou aankijken. Op basis van CRQA hebben we vastgesteld dat er sprake is van het ontstaan van wederkerigheid. Rens is Emma meer gaan waarnemen, hetgeen bleek uit zijn initiatieven tot aankijken en het volgen van de bewegingsintensiteit van de hulpgever. De verwachting dat Rens de structuur van wederkerigheid ook zou kunnen toepassen in interactie met anderen, is in dit onderzoek niet nader onderzocht. Aanwijzingen dat hier wel sprake van is, komen uit verklaringen die begeleiders jaren later hebben afgegeven. Casus Floyd en Anouska/ Raisa In dit hoofdstuk stond de 12-jarige jongen Floyd centraal. In zijn dossier was sprake van de diagnoses licht verstandelijke beperking, ODD, ADHD en een reactieve hechtingsstoornis van het geremde type. Op de instelling waar Floyd verbleef gedroeg Floyd zich autonoom, toonde ongewenst en onaangepast gedrag hetgeen tot herhaaldelijke conflicten leidde. Hulpverlening met Beweging-als-houvast werd aangevraagd om Floyd te helpen met het aangaan van positieve en plezierige interacties met anderen. Er werd een hulpverleningstraject opgestart waarin achtereenvolgens twee verschillende hulpgevers met Floyd gingen werken. Allereerst was dit Anouska en nadat zij haar traject met Floyd had afgerond, zette Raisa het traject voort. Beiden zijn bachelorstudenten van de opleiding Pedagogische Wetenschappen. In beide trajecten werd het doel het ontwikkelen van wederkerig contact met de hulpgevers. Uit de bewegingsanalyse bleek bij beide hulpgevers een grote mate van onderscheid tussen Floyd en de hulpgevers. In het contact met Anouska ontstonden wel spontane momenten van gezamenlijkheid en beurtwisseling bij de ontdekking van gedeelde ervaringen en interesses. In het contact met Raisa bleken beiden op een ander abstractieniveau bezig te zijn met de activiteit waardoor er geen gezamenlijkheid ontstond. Beurtwisseling ontstond na een directe vraag aan de ander waarop een antwoord volgde. Om wederkerigheid te ontwikkelen werd ingestoken op het veroorzaken van volggedrag van Floyd. Van de hulpgevers werd gevraagd om in eerste instantie aan te sluiten bij de bewegingen van Floyd en hem te volgen. Een volgende stap was dan om vanuit deze gezamenlijkheid zich te onderscheiden met de bedoeling volggedrag te ontlokken. De gekozen variabelen om dit te onderzoeken waren bewegingsintensiteit en gespreksdominantie.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw