Flipbook

SAMENVATTING 216 op: hun gevaarverwachting bij C bleef hoog. Mogelijk schreven zij het uitblijven van het harde geluid toe aan het uitpluggen van de koptelefoon, in plaats van aan de (inmiddels) veilige stimulus C. Bij participanten die de koptelefoon afzetten tijdens C gebeurde iets opmerkelijks: bij de helft van hen trad extinctie op (de gevaarverwachting nam af), maar bij de andere helft niet (de gevaarverwachting bleef hoog). Veiligheidsgedrag dat het optreden van de gevreesde gebeurtenis niet voorkwam, belemmerde dus toch extinctie voor een aantal participanten. Daarnaast onderzochten we in hoofdstuk 3 of het schoonmaken van je handen na het aanraken van een (gefingeerd) vies object, zoals een vuil uitziende po, extinctie voorkomt. Handen schoonmaken na aanraking van een vies object kan voorkomen dat je besmet raakt en ziek wordt en zou hierdoor het uitdoven van irrationele gevaarverwachtingen kunnen belemmeren. Participanten raakten herhaaldelijk een object aan dat gevoelens van besmetting, angst, gevaar en walging opriep en waarvan ze verwachtten dat het aanraken kon resulteren in besmetting en ziekte. Een deel van de participanten mocht na iedere aanraking de handen schoonmaken met een hygiënisch doekje (veiligheidsgedrag), terwijl andere participanten geen veiligheidsgedrag kregen aangereikt. Ter controle raakte een derde groep participanten het object niet herhaaldelijk aan, maar las een tijdschrift tussen de voor- en nameting. Participanten die herhaaldelijk het object aanraakten rapporteerden een grotere daling in gevoelens van besmetting, angst, gevaar en walging dan participanten die tijdschriften lazen. Ook daalde de geloofwaardigheid dat aanraking van het object zou resulteren in besmetting en ziekte bij hen meer dan bij participanten in de controle groep. De daling in besmetting, angst, gevaar, walging en de geloofwaardigheid van de gevaarverwachting verschilde niet tussen participanten die hun handen wel en niet hadden schoongemaakt na iedere aanraking. Het veiligheidsgedrag had extinctie dus niet belemmerd. De bevindingen van hoofdstuk 2 en 3 suggereren dat de negatieve effecten van veiligheidsgedrag niet alleen bepaald worden door het wel of niet kunnen optreden van de gevreesde gebeurtenis: het afzetten van de koptelefoon voorkwam extinctie voor sommige