Stefan Elbers

230 Samenvatting uitkomsten beschrijven van mensen die een IMP programma hebben gevolgd. Er zijn in totaal 65 studies geïdentificeerd die longitudinale uitkomsten hebben gerapporteerd van 74 patiëntcohorten. Voor ieder cohort is de ontwikkeling over tijd in kaart gebracht door verschilscores te berekenen tussen de meting voorafgaand aan de revalidatie (pre), na afloop van de revalidatie (post) en de laatst gemeten follow-up meting. De meeste contrasten tussen de pre- en postmeting (85%) wezen op een gunstige verandering op diverse uitkomstmaten, waaronder fysiek functioneren, depressie en ervaren beperkingen in het dagelijks leven. Dit positieve effect werd in de meeste gevallen volgehouden tijdens follow-up. De belangrijkste conclusie is dat deelname aan pijnrevalidatie geassocieerd is met positieve veranderingen in gezondheidsuitkomsten, zowel direct na afloop van de revalidatie als op de lange termijn. Hierbij moet worden opgemerkt dat ondanks het gunstige groepseffect de mogelijkheid van terugval voor patiënten zeker niet is uitgesloten. Vervolgonderzoek met individuele patiëntdata kan hier een nauwkeuriger beeld over geven. Verder toonde de beschrijvende analyse van de gebruikte studiedesigns en behandelprogramma’s grote variatie in opzet tussen de studies. Dit duidt niet alleen op verschillende visies over hoe pijnrevalidatie moeten worden vormgegeven en onderzocht, maar het belemmert ook een betekenisvolle vergelijking tussen deze programma’s. Een cruciale uitdaging voor systematisch literatuuronderzoek is om bij te blijven met de toenemende hoeveelheid nieuwe studies die iedere dag worden gepubliceerd. Gedegen literatuuronderzoek kan jaren in beslag nemen voordat de uitkomsten beschikbaar zijn, waardoor de resultaten in veel gevallen al bij publicatie achterlopen op de nieuwste inzichten. Om dit probleem tegen te gaan is het concept ‘living systematic review’ geïntroduceerd. Kenmerkend voor dit studie design is de vaste cyclus waarin de bestaande resultaten continu worden geüpdatet. Ook bevat deze aanpak vaak semiautomatische procedures om onderdelen van het review proces te versnellen. Hoewel living systematic reviews steeds populairder worden is de toepassing vooral bekend in snel ontwikkelende onderzoeksvelden, zoals bij onderzoek naar COVID-19. In dit hoofdstuk staat beschreven hoe deze systematiek ook kan worden toegepast in de context van revalidatie, waarin er in een tragere cyclus van 6 tot 12 maanden iteratief gewerkt wordt aan een steeds grotere bewijslast rondom vooraf afgebakende thema’s. Deel 2 In Deel 2 van dit proefschrift staat de ontwikkeling van terugval preventie interventies centraal. Hoofdstuk 4-7 gaan over de volgende onderzoeksvragen: • Wat zijn de korte en lange termijn effecten van generieke zelfmanagement interventies voor patiënten met chronische musculoskeletale pijn op fysiek functioneren, eigen effectiviteit, pijn intensiteit en fysieke activiteit?