294 Samenvatting Dit proefschrift draagt bij aan een groeiend onderzoeksveld die verouderde opvattingen over pijn als een bottom-up proces ter discussie stelt. In dit project hebben we een reeks psychobiologische gedragsstudies uitgevoerd om onze kennis uit te breiden over hoe bottom-up pijnsignalering kan worden beïnvloed door de top-down verwerking, die tevens bij pijn betrokken is. We hebben hierbij gebruikt gemaakt van verschillende methodologieën, zoals een grootschalige meta-analyse, een omvangrijke review, verschillende gedragsexperimentele studies, evenals experimenten met behulp van beeldvormende technieken zoals fMRI, EEG en EMG. We onderzochten daarbij verschillende soorten ervaringen, zoals het ontvangen van negatieve informatie of het direct ervaren van een negatief effect, die kunnen leiden tot sterkere of meer aanhoudende nocebo-effecten op pijn. We wilden bovendien de onderliggende biologische gedragscomponenten van dergelijke aangeleerde pijnreacties ontrafelen. Gedragsparadigma's werden gebruikt om pijnervaringen uit het dagelijks leven te modelleren, door middel van gevalideerde experimentele pijninductiemethoden, nieuwe experimentele leermanipulaties, evenals een nauwkeurig onderzoek van emotionele correlaten zoals angst. Tegelijkertijd werden diverse, innovatieve neurowetenschappelijke methoden - waaronder een farmacologische manipulatie - gebruikt om de psychobiologische gedragsmatige onderbouwing van nocebo hyperalgetische reacties te onderzoeken. Onze bevindingen dragen bij aan de groeiende kennis op het gebied van nocebo hyperalgesie, welke aantoont dat leren door ervaring een bepalende invloed kan hebben op de verwerking en perceptie van pijnlijke stimuli. In hoofdstuk 2 werd door een systematische review en meta-analyse aangetoond, dat leren door ervaring een krachtig mechanisme is dat de perceptie en persistentie van pijn kan beïnvloeden. Voortbouwend op
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw