162 Stem van de leerling: een gestructureerde aanpak om de mening van leerlingen over het onderwijs te horen. Als scholen beginnen met leerKRACHT wordt als eerste een startteam opgesteld. Dit team bestaat uit twee leraren (schoolcoaches genoemd) en de schoolleider en zij worden opgeleid door een expertcoach vanuit Stichting leerKRACHT. Vervolgens worden lerarenteams gevormd en binnen elk team helpt een schoolcoach om in een wekelijkse routine van samenwerken met de vier instrumenten te komen. 5. Overzicht van de bevindingen van de vier empirische studies In hoofdstuk 2 (deelvraag 1) onderzochten we welke factoren van horizontale en verticale werkrelaties een rol spelen in samenwerkend innoveren in scholen. Hiervoor gebruikten wij verschillende instrumenten voor het verzamelen van kwantitatieve en kwalitatieve data: een vragenlijst over horizontale en verticale werkrelaties (n = 1200 leraren van 124 scholen), een vragenlijst over innovatiepraktijken (n = 2036 leraren van 157 scholen) en groepsinterviews (n = 53 leraren van 20 scholen). Over de horizontale werkrelaties geven de leraren aan dat een samenwerkende houding, van elkaar willen leren en een veilige omgeving belangrijk is voor samenwerkend innoveren. Over de verticale werkrelaties noemen de leraren de belangrijke rol van de schoolcoaches en de schoolleiders en het delen van verantwoordelijkheden met leraren. Uit een multilevel analyse blijkt dat het ervaren leiderschap van de schoolleider een positieve invloed heeft op samenwerkend innoveren. Echter is positief ervaren leiderschap en de rol van schoolcoaches niet voldoende om tot samenwerkend innoveren te komen in alle scholen. Het leiderschap van schoolleiders werd verder bestudeerd in hoofdstuk 3 en 5 en dat van leraren en schoolcoaches in hoofdstuk 4. In hoofdstuk 3 (deelvraag 2) onderzochten we de rol van schoolleiders in het leiden van samenwerkend innoveren in scholen. We interviewden daarvoor 22 schoolleiders van po-, vo- en mbo-scholen, elk twee keer en vroegen naar hun leiderschapsrol en naar de rol van de leraren in samenwerkend innoveren. Transcripten van deze interviews werden gecodeerd op leiderschapspraktijken en wij vonden er 11. De schoolleiders voeren deze 11 leiderschapspraktijken op verschillende manieren uit, waarin wij drie patronen van schoolleiderschap onderscheiden: Teamspeler, Sleutelspeler, Ondersteuner. Teamspelers zijn schoolleiders die samenwerkend innoveren zien als een gedeeld proces van leraren en schoolleiders en zichzelf als onderdeel van het team positioneren. Sleutelspelers zijn schoolleiders die voornamelijk zelf de verantwoordelijkheid pakken voor het succes van samenwerkend innoveren. Zij vertrouwen dit proces nog niet aan de leraren toe.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw