Angela de Jong

Samenvatting [Summary in Dutch] S 163 Ondersteuners zijn schoolleiders die op afstand staan van het samenwerkend innoveren en vooral de schoolcoaches dit proces laten sturen. Zij faciliteren wel in tijd en ruimte voor de leraren om samen te werken. Hoe deze leiderschapspatronen samenhangen met gespreid leiderschap werd bestudeerd in Hoofdstuk 5. In hoofdstuk 4 (deelvraag 3) onderzochten wij hoe gespreid leiderschap te beschrijven en meten is met een sociaal netwerkperspectief in teams die samenwerkend innoveren. Een sociaal netwerkperspectief focust op het bestuderen van interacties, zoals leiderschapspraktijken tussen personen. Wij ontwierpen daarom een sociaal netwerk vragenlijst op basis van eerdere literatuur waarin gevraagd werd aan wie teamleden advies vragen over het werken met leerKRACHT. Vragen om advies wordt in de literatuur vaker gebruikt als maat voor het meten van gespreid leiderschap. De vragenlijst werd uitgezet in 14 teams. In totaal hadden wij een reactie van 130 (van de 148) leraren en 12 schoolleiders. Wij beschrijven gespreid leiderschap op basis van eerder onderzoek als een collectief, dynamisch en relationeel proces. Voor het meten van deze drie karakteristieken van gespreid leiderschap voerden wij een sociaal netwerkanalyse uit op de vragenlijstdata met drie netwerkmaten. Elke maat meet respectievelijk één van de drie karakteristieken: dichtheid, wederkerigheid en centralisatie. Onze resultaten tonen dat deze drie maten samen een mate van gespreid leiderschap kunnen weergeven. Daarnaast zien we dat teams verschillen in hun mate van gespreid leiderschap en dat leraren het vaakst een centrale rol in de netwerken spelen. In hoofdstuk 5 (deelvraag 4) onderzochten wij hoe verschillen in de mate van gespreid leiderschap in lerarenteams te begrijpen zijn vanuit sociaal-culturele contexten. Wij bestudeerden hiervoor kenmerken van het individu, het team en de school. In de studie werd gebruik gemaakt van methoden voor het verzamelen van zowel kwalitatieve en kwantitatieve data bij 14 teams. We gebruikten een sociaal netwerk vragenlijst over advies vragen, gepercipieerde leiders en vriendschap, een vragenlijst over horizontale en verticale werkrelaties, een vragenlijst onder expertcoaches over de reden waarom scholen werken met leerKRACHT, interviews met de schoolleiders over leiderschap en we verzamelden schoolgemiddelden van leerlingscores. De resultaten tonen dat teams met een hogere mate van gespreid leiderschap schoolleiders hebben die het patroon van Teamspeler beschrijven, leden hebben die geen drempel ervaren om advies te vragen aan een ander, een intrinsieke motivatie hebben voor samenwerkend innoveren en gesprekken voeren over het verbeteren van het onderwijs. We interpreteren dat gespreid leiderschap positief samenhangt met een gezamenlijke ‘spirit’. De betekenis van deze ‘spirit’ wordt hieronder toegelicht.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw