436 CHAPTER 7 SAMENVATTING Achtergrond Het behandelen of voorkomen van ziekten en aandoeningen met geneesmiddelen, ofwel farmacotherapie, heeft als doel om gezondheid en welzijn van patiënten te verbeteren. In de afgelopen decennia is de levensverwachting in Europa sterk toegenomen en farmacotherapie heeft hier een belangrijke positieve bijdrage aan geleverd. De toegenomen levensverwachting in combinatie met een dalend geboortecijfer leidt tot vergrijzing in Europa, waarbij het huidige percentage ouderen in Europa van 20% naar schatting zal toenemen naar 30% in 2050. In lijn met deze stijging, neemt ook het aantal mensen met meerdere chronische aandoeningen, ofwel multimorbiditeit, toe. Veel kwetsbare ouderen gebruiken meerdere verschillende geneesmiddelen. Doorgaans wordt het dagelijks gebruik van vijf of meer verschillende geneesmiddelen polyfarmacie genoemd. Naast de positieve effecten van farmacotherapie, kunnen geneesmiddelen ook gezondheidsschade toebrengen. Het is daarom bij elke patiënt belangrijk om de potentiële voordelen van een geneesmiddel vanaf het moment van voorschrijven regelmatig zorgvuldig af te wegen tegen de potentiële risico’s. Uit eerdere onderzoeken is naar voren gekomen dat oudere patiënten met multimorbiditeit en polyfarmacie een verhoogd risico hebben op medicatie-gerelateerde problemen met aanzienlijke negatieve consequenties voor patiënt en maatschappij. Zo is naar schatting 10% tot 30% van de ziekenhuisopnames bij ouderen geneesmiddel-gerelateerd, waarvan ongeveer de helft potentieel vermijdbaar is. In Nederland is het aantal geneesmiddel-gerelateerde ziekenhuisopnames in absolute aantallen over de periode 2008 tot 2013 gestegen van 39.000 naar 49.000. Om geneesmiddel-gerelateerde schade bij ouderen te voorkomen en veilig gebruik van medicatie te bevorderen, zijn diverse richtlijnen ontwikkeld. Nationale en internationale richtlijnen bevelen aan om bij ouderen met polyfarmacie periodiek een gestructureerde medicatiebeoordeling uit te voeren. Tijdens een medicatiebeoordeling wordt de effectiviteit en veiligheid van de op dat moment gebruikte medicatie op individueel patiëntniveau en in samenspraak met de patiënt beoordeeld door een arts en een apotheker. Er wordt bijvoorbeeld voor elk voorgeschreven geneesmiddel nagegaan of er nog een actuele indicatie voor dit geneesmiddel is, met als doel overbehandeling op te sporen, en of de medicatie goed wordt verdragen. Ook wordt beoordeeld of alle aandoeningen van de patiënt zo optimaal mogelijk behandeld worden of dat er sprake is van onderbehandeling. Eventuele medicatie-gerelateerde problemen en de wensen van de patiënt worden
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw