156 Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Voorwoord De sociale angststoornis (SAS) is een van de meest voorkomende angststoornissen en wordt gekenmerkt door angst en vermijding in sociale situaties. Mensen met SAS hebben tevens verlaagde testosteron niveaus. Experimenteel onderzoek heeft laten zien dat testosteron toediening sociale vermijding kan doorbreken. De bewezen effectieve behandeling voor SAS bestaat onder andere uit exposure therapie. Echter, sterke vermijding vermindert de kans van slagen van deze therapie. Daarom onderzochten we of toediening van testosteron de effectiviteit van exposure therapie kan verbeteren. Na een theoretische verkenning onderzochten we eerst de effecten van endogene (lichaamseigen) testosteron verhoging voorafgaand aan de behandeling van SAS. Daarna onderzochten we de invloed van testosteron toediening in SAS. Tenslotte onderzochten we of testosteron toediening het beste werkt in individuen met SAS die sterk vermijdend zijn. We vonden aanwijzingen dat testosteron invloed heeft op subjectieve angstniveaus tijdens exposure sessies en dat met name mensen met hoge vermijding baat lijken te hebben bij toediening met testosteron. Echter we vonden geen effecten van testosteron toediening op het niveau van sociale angstklachten. Deze eerste bevindingen zijn veelbelovend en geven aanleiding om vervolgonderzoek te doen met herhaalde testosterontoediening om de lange termijneffecten van testosteron op exposure therapie te onderzoeken. Inleiding Sociale angststoornis en vermijding De sociale angststoornis (SAS) is een veel voorkomende angststoornis onder volwassenen en jongeren. Deze stoornis belemmert mensen die hier last van hebben sterk in hun dagelijks leven. Zo lukt het hen bijvoorbeeld niet meer goed om een opleiding te volgen of sociale relaties te onderhouden. SAS wordt gekenmerkt door een intense angst voor sociale situaties waarbij iemand afgewezen kan worden zoals feestjes of het geven van een presentatie. Deze sociale situaties worden meestal vermeden of met veel angst doorstaan. Theoretische modellen over het ontstaan en de instandhouding van SAS stellen dat vermijdings- en veiligheidsgedragingen een belangrijke rol spelen bij de instandhouding van SAS. Vermijdingsgedrag is een strategie die erop gericht is dat een individu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw