178 CHAPTER 7 NEDERLANDSE SAMENVATTING Jaarlijks worden in Nederland zo’n 38.000 mensen getroffen door uitgezaaide kanker. Bij een op de vijf mensen met kanker zijn op het moment van diagnose al uitzaaiingen aanwezig. Voor slechts een kleine minderheid van hen is een genezende behandeling voorhanden, maar voor de meeste mensen met gevorderde kanker is de behandeling palliatief. Dat wil zeggen, gericht op het verminderen van ziekte-gerelateerde klachten en verlengen van het leven terwijl de kwaliteit van leven behouden blijft. Tot voorkort bestond een palliatieve behandeling veelal uit chemotherapie, voor alle mensen met hetzelfde type kanker dezelfde behandeling. Sommigen hebben daar baat bij, anderen niet. Dat is op voorhand vaak niet goed te voorspellen. De meeste mensen hebben echter wel bijwerkingen van chemotherapie die hun kwaliteit van leven kan bedreigen. Kanker is een ziekte van het genoom, die gekarakteriseerd wordt door veranderingen in het DNA (mutaties) en mede daardoor stoornissen in de overdracht van groeisignalen in de cel, met ongeremde en ongecontroleerde groei en celdeling tot gevolg. De eiwitten die betrokken zijn bij deze verstoorde signaaloverdracht zijn mogelijk belangrijke doelwitten (targets) voor doelgerichte behandeling tegen kanker. In de afgelopen 25 jaar zijn veel nieuwe doelgerichte medicijnen ontwikkeld en op de markt gekomen die specifiek ingrijpen op deze afwijkende signaaloverdracht in kankercellen. Deze zogenoemde proteinekinaseremmers hebben, samen met de opkomst van de immunotherapie, de behandelmogelijkheden en vooruitzichten van patiënten met gevorderde kanker in belangrijke mate verbeterd. Een belangrijke vraag blijft echter: hoe selecteren we de juiste behandeling voor de juiste patiënt op het juiste moment? Hoe kunnen we op voorhand het meest nauwkeurig bepalen of een individuele patiënt wel of geen baat zal hebben bij een behandeling? En hoe zorgen we ervoor dat in de toekomst een gepersonaliseerde behandeling gericht op de kenmerken van een individuele tumor voor iedere patiënt met kanker tot de mogelijkheden behoort? Het onderzoek beschreven in dit proefschrift richt zich op de klinische toepassing van een aantal methoden voor de selectie van doelgerichte behandelingen op basis van specifieke moleculaire tumorprofielen, gebruik makend van genetische profielen (hoofdstuk 2 en 3) en gefosforyleerde eiwitprofielen (hoofdstuk 4), en de ontwikkeling en validatie van een nieuwe snap freezer (hoofdstuk 5) om de moleculaire profielen van vriesbiopten zo goed mogelijk te behouden en daarmee de analyses benodigd voor therapieselectie te faciliteren. THERAPIESELECTIE OP BASIS VAN GENETISCHE PROFIELEN: DRUG REDISCOVERY PROTOCOL Iedere tumor heeft een unieke genetische en moleculaire samenstelling. De technieken om grootschalige DNA-analyses te doen worden steeds beter en zijn op steeds meer plaatsen beschikbaar. Hiermee wordt in toenemende mate kennis opgedaan over de genetische eigenschappen van verschillende tumoren. Specifieke mutaties die kenmerkend waren voor een bepaald tumortype, bleken ook bij andere tumortypes met regelmaat voor te komen. Helaas
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw