390 Appendices NEDERLANDSE SAMENVATTING In dit proefschrift worde de mogelijkheden van humane geïnduceerde stamcellen en de daarvan gemaakte hartspiercellen (vanaf nu hiPSC-CMs genoemd) beschreven om antwoord te geven op de vraag ''Kunnen we hiPSC-CMs gebruiken voor het vinden van een geneesmiddel voor genetische cardiomyopathieën?''. Dit proefschrift bestaat uit twee delen. In deel 1 wordt de hartontwikkeling beschreven en is deze kennis gebruikt voor de efficiënte differentiatie, celdeling en maturatie van deze hiPSC-CMs. Daarnaast beschrijven we technieken voor het verhogen van hartspiercel deling, genetische manipulatie en de modellering van ischemische cardiomyopathie. In deel 2 wordt het gebruik van hiPSC-CMs voor ziektenabootsing en therapeutische strategieën van de genetische cardiomyopathie PLN-R14del beschreven. In hoofdstuk 1 geven we een algemene inleiding over de klinische en genetische variatie in cardiomyopathieën. Ook worden de methoden voor het efficiënt genereren van hiPSCCMs besproken om het onderzoek naar de moleculaire mechanismen van genetische cardiomyopathieën en de hedendaagse uitdagingen in geneesmiddelenonderzoek te verbeteren. DEEL 1: VAN HARTONTWIKKELING NAAR OPTIMALE HARTSPIERMODELLEN In hoofdstuk 2 geven we een algemeen overzicht van hartontwikkeling signalen en beschrijven we de specifieke rol van Wnt- en Hippo-signalering tijdens embryonale en foetale hartgroei. We gebruiken kennis over de hartgroei regulatie in het hart om de celdeling in hiPSC-CMs te bevorderen. Ten slotte geven we een compleet overzicht van de Wnt-signalering die belangrijk is voor zowel de hartspiercel differentiatie als hartspier deling. In dit hoofdstuk belichten we de interactie tussen de hartontwikkeling signalen en bespreken we hoe deze kennis vertaald kan worden naar technologieën voor de massa productie van hiPSC-CMs voor regeneratieve toepassingen. In hoofdstuk 3 beschrijven we een uitvinding voor de celdeling stimulatie van hiPSC-CMs die bereikt werd door de remming van GSK-3β signalering en het voorkomen van cel-cel contact tijdens de hartspiercel kweek. We laten zien dat door het gebruik van een GSK-3α/β inihitor, genaamd CHIR, de hiPSC-CM maturatie wordt onderdrukt en daardoor de hiPSC-CMs langer en meer kunnen vermeerderen. Ook vonden we dat deze celcyclus wordt gestimuleerd door AKT/T308 fosforylering, die onafhankelijk is van de YAP regulatie. Daarbij toonden we aan dat de cel morfologie en functie onveranderd is na deze massale expansie van hiPSC-CMs. Tot slot bekeken we de hartspiercel deling in embryonale en foetale muizen harten. CHIR was effectief voor de celdeling tijdens de embryonale fase, maar was niet voldoende voor hartregeneratie in de foetale en volwassen fases van het hart. In dit hoofdstuk concluderen
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw