Nederlandse samenvatting 305 Nederlandse samenvatting In dit proefschrift heb ik de effecten van geslachtshormonen op depressie en slaap onderzocht. Ik heb onderzocht of het gebruik van geslachtshormonen, en dan specifiek orale anticonceptie (OAC) en genderbevestigende hormoontherapie (GBHT), gepaard gaat met veranderingen in depressieve symptomen, slaapkwaliteit, slaaparchitectuur en chronotype. De belangrijkste onderzoeksvragen in dit proefschrift waren: 1. Is het gebruik van OAC en GBHT geassocieerd met veranderingen in depressie? 2. Is het gebruik van OAC en GBHT geassocieerd met veranderingen in slaap? 3. Wat zijn de effecten van geslachtshormonen op de associatie tussen depressie en slaap? Achtergrond In de reproductieve fase komt depressie twee keer zo vaak voor bij vrouwen vergeleken met mannen, en het risico op insomnie is 1,5 keer hoger bij vrouwen dan bij mannen. Eerdere onderzoeken suggereren dat geslachtshormonen mogelijk een rol spelen in het verschil in prevalentie. Geslachtshormonen, met name oestrogeen en progesteron, kunnen mogelijk bijdragen aan meer depressieve symptomen en meer slapeloosheid. Aan de andere kant kan testosteron mogelijk beschermend werken tegen depressie en slapeloosheid. De prevalentie van depressieve symptomen en slapeloosheid neemt toe tijdens levensfasen waarin geslachtshormonen fluctueren, zoals tijdens de puberteit, zwangerschap en rond de menopauze. Bovendien is er een paradoxaal sekseverschil in slaap: als we slaap objectief meten, vertonen vrouwen een betere slaaparchitectuur dan mannen, terwijl vrouwen juist meer subjectieve slaapklachten rapporteren. In studies die slaap meten met elektroencefalografie (EEG) zien we dat dat vrouwen langer slapen, dat ze meer diepe slaap hebben en dat ze 's nachts minder vaak wakker worden dan mannen. Het is echter moeilijk om de oorzakelijke rol van geslachtshormonen in de man-vrouw verschillen in depressie en slaap te onderzoeken.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw