Bernadette Lensen

152 Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Lesgeven is één van de meest uitdagende beroepen, zeker voor leerkrachten in het basisonderwijs in Nederland, waar de burn-out en het ziekteverzuim hoog zijn (Lomas et al., 2017; Statistics Netherlands, 2022). Daarnaast verlaat één op de vijf leerkrachten in het basisonderwijs het beroep binnen vijf jaar, wat de noodzaak van stress verlagende interventies benadrukt (Statistics Netherlands, 2022; Ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap, 2022). Ondanks de aanzienlijke impact van stress op het welzijn en de prestaties van leerkrachten (de Carvalho, 2021; Emerson et al., 2017; Lomas et al., 2017; McIntyre et al., 2017), ontbreekt het voor deze doelgroep aan onderzoek naar stressinterventies (Jennings et al., 2017). Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) laat in algemene populaties veelbelovende resultaten zien in het verminderen van waargenomen stress (Khoury et al., 2015; Goldberg et al., 2018), maar onderzoek naar de inzet bij basisschoolleerkrachten, vooral buiten de Verenigde Staten, is beperkt. Deze thesis onderzoekt de effectiviteit van de standaard MBSR-training in het verminderen van ervaren stress bij basisschoolleerkrachten in Nederland. Hoofdstuk 2 beschrijft een pilotstudie waarin 71 basisschoolleerkrachten uit een stedelijke omgeving deelnemen aan een MBSR-training. Vragenlijsten werden zowel voor als na de training afgenomen. De resultaten tonen een significante afname van de door de leerkrachten waargenomen stress na de MBSR-training, vergezeld door een aanzienlijke verbetering van het mentale, emotionele en sociale welzijn. Daarnaast werd een toename van mindfulnessvaardigheden en zelfcompassie waargenomen bij de deelnemers. Bovendien zijn er aanwijzingen gevonden dat de training mogelijk een groter effect heeft op leerkrachten die momenteel of in het verleden symptomen van psychische problemen vertonen, en/of op leerkrachten die werkzaam zijn op scholen met complexere leerlingpopulaties. Hoofdstuk 3 beschrijft het studieprotocol voor een vooraf geregistreerde gerandomiseerde gecontroleerde studie (RCT) en een exploratief kwalitatief onderzoek. In de RCT werden deelnemers willekeurig toegewezen aan een MBSR-interventiegroep of een wachtlijstcontrolegroep. Er werden digitale vragenlijsten afgenomen voor en na de interventie en bij de follow-up na drie maanden. Inclusiecriteria voor deelname waren: a) minimaal twee dagen per week lesgeven in dezelfde jaargroep, b) de mogelijkheid om tijdens een schooljaar driemaal digitale Nederlandse vragenlijsten in te vullen, en c) flexibiliteit om de MBSR in september of maart te kunnen starten. Uitsluitingscriteria omvatten eerdere deelname aan Mindfulness-Based Cognitive Therapy, MBSR-training of een mindfulness-workshop van drie uur of langer. De kwalitatieve studie rekruteerde deelnemers uit de RCT studie voor semi-gestructureerde interviews 8 tot 10 weken na de interventie, met de nadruk op de vraag: Hoe heeft het MBSR programma uw functioneren als leerkracht beïnvloedt?

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw