Hilde Kooiker-den Boer

161 over natuur- en techniekonderwijs. Verschillende onderzoeksprojecten in het Nederlandse basisonderwijs waarin leerkrachten participeerden in ontwerpgericht onderzoek waarbij W&T-onderwijs werd geïntegreerd met taalonderwijs, laten zien dat leerkrachten vaak onervaren zijn op het gebied van deze integratie en zich onzeker voelen wat betreft hun eigen kennis over de vakinhouden (Gresnigt, 2018; Smit et al., 2018, 2023) Ons onderzoeksproject geeft een vergelijkbaar beeld. Tijdens het ontwerponderzoek merkten we dat leerkrachten heel enthousiast waren over het bedenken en ontwerpen van onderzoeksactiviteiten. Ze gaven echter wel aan dat dit veel tijd kostte en dat ze zich in sommige gevallen onzeker voelden over de kennis die ze zelf hadden over de inhouden. Tijdens de effectstudie merkten we dit eveneens. Enkele leerkrachten bekenden het spannend te vinden om aan de slag te gaan met stroomkringen en gaven aan hier zelf weinig kennis over te hebben. Tijdens de lesbezoeken observeerden we eveneens in een aantal gevallen dat de kennis van leerkrachten over de vakinhouden tekortschoot. In lijn met de reviewstudie van Gresnigt et al. (2014) zien we dus dat een hoge mate van integratie (zoals inter- of multidisciplinaire integratie) enerzijds zorgt voor hoge betrokkenheid bij de leerkrachten, maar anderzijds professionalisering en veel ondersteuning vraagt. In het licht van de huidige ontwikkelingen in het leesonderwijs, waarbij leesonderwijs steeds vaker wordt gecombineerd met zaakvakonderwijs, is het dus van belang om na te gaan welke professionalisering van leerkrachten hierbij past en het meest effectief is. Vormen van langdurige samenwerking tussen leerkrachten en onderzoekers, waarbij lesmaterialen worden ontwerpen en getest en leerkrachten voldoende ondersteuning krijgen, lijken hiervoor zeer kansrijk (zie hoofdstuk 4; Sleegers et al., 2023; Smit et al., 2018, 2023; Vanderlinde & Van Braak, 2010). 162

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw