Hilde Kooiker-den Boer

16 Dergelijke leestaken vragen om diep tekstbegrip waarbij lezers verbanden leggen binnen de tekst, maar ook tussen de tekst en hun achtergrondkennis (Van den Broek et al., 2021). Deze tegenvallende prestaties versterkten de roep om adviezen vanuit de wetenschap over wat nu de meest effectieve ingrediënten zijn van goed onderwijs in begrijpend lezen. Er volgden dan ook verschillende overzichtspublicaties waarin vanuit wetenschappelijk onderzoek werd beschreven welke aanpakken effectief gebleken zijn voor leesvaardigheid (Houtveen et al., 2019; Merchie et al., 2019) die vervolgens weer zijn uitgewerkt in verschillende praktijkpublicaties (zie bijvoorbeeld: Gobyn et al., 2019; Houtveen & Van Steensel, 2022; Ros et al., 2021). Belangrijke boodschap in deze publicaties is het belang van het werken met functionele leestaken en de koppeling van leesonderwijs met andere vakken. Ook in de recente actualisatie van de kerndoelen Nederlands voor het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs, krijgt de verbinding van het leergebied Nederlands met andere leergebieden expliciet aandacht. Zo is er bijvoorbeeld een apart kerndoel geformuleerd dat gericht is op het stimuleren van de taalontwikkeling van de leerling in andere leergebieden (kerndoel 2, SLO, 2023). Momenteel zien we dat op veel scholen lesmethodes leidend zijn. Veel scholen oriënteren zich echter ook op een andere aanpak van hun leesonderwijs. Dat kan zijn door aanpassingen in de methodelessen of door methodelessen af te wisselen met zelf ontworpen lessen. Er zijn echter ook schoolteams die ervoor kiezen om de leesmethode de deur uit te doen en hun begrijpendleesonderwijs zelf te gaan ontwerpen. Vaak wordt hier dan gekozen voor een koppeling met de zaakvakken of voor thematisch onderwijs (Inspectie van het Onderwijs, 2022). Een relevante ontwikkeling in het zaakvakonderwijs is de invoering van onderwijs in Wetenschap & Technologie in het basisonderwijs. In het Nationaal Techniekpact (2013) werd de afspraak vastgelegd dat in 2020 alle basisscholen in Nederland Wetenschap & Technologie structureel in hun onderwijsaanbod zouden moeten hebben opgenomen. W&T-onderwijs beslaat het vakgebied Oriëntatie op jezelf en de wereld (aardrijkskunde, geschiedenis en natuur- en techniek). Binnen W&T-onderwijs zijn de leerlijnen onderzoekend en ontwerpend leren leidend. Binnen deze leerlijnen is er aandacht voor verschillende vaardigheden, zoals bijvoorbeeld observeren en meten, bronnen, materialen en gereedschap hanteren en denkwijzen hanteren. Daarnaast krijgen ook generieke vaardigheden op het gebied van taal en rekenen een plaats binnen W&T-onderwijs (Van Graft & Klein Tank, 2018), wat maakt dat W&T-onderwijs veel kansen biedt om zaakvakonderwijs en taalonderwijs te integreren (Damhuis & De Blauw, 2011; Gijsel & Van der Zee, 2015; Gresnigt et al., 2014; Hotze, 2018) De implementatie van Wetenschap & Technologie blijkt echter lastig. Dat heeft enerzijds te maken met de overladenheid van het curriculum. Anderzijds hebben leerkrachten in het basisonderwijs zelf vaak weinig affiniteit met de bètavakken en techniek en beschikken ze niet altijd over voldoende kennis, waardoor ze zich onzeker voelen over het vakgebied (Van der Zee et al., 2014). Integratie van natuur & techniek met andere vakken zou een positieve bijdrage kunnen leveren aan de implementatie van W&T in het basisonderwijs. Uit onderzoek blijkt dat leerkrachten natuur- en technieklessen aantrekkelijker vinden als deze onderdeel 1 17

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw