50 (Armbruster & Anderson, 1988), ook al hebben educatieve uitgevers een breed scala aan mogelijkheden om paginalay-out, paragraafindeling en grafische middelen te gebruiken om inzicht te geven in de structuur van de teksten. Figuur 1 en 2 tonen twee voorbeelden van leerboeken natuur & techniek voor het basisonderwijs. In Figuur 1 zijn de segmentatie en lay-out duidelijk, terwijl Figuur 2 een kleurrijke en versnipperde lay-out toont met verschillende lettertypes en -groottes, waardoor het moeilijk is om de leesrichting en de hiërarchie tussen tekstdelen te ontdekken. Figuur 1. Lesboektekst met een duidelijke layout (Argus Clou, groep 7, p. 38-39)2 Figuur 2. Lesboektekst met een versnipperde lay-out (Blink Wereld, groep , thema 8.3, les 1) Inleidingen op de tekst kunnen vooruitwijzen naar de inhoud en informatie geven over de organisatie van de tekst (Lorch & Lorch, 1996; Ray & Meyer, 2011). Voorbeeld (1) noemt bijvoorbeeld de belangrijkste onderwerpen van de tekst en geeft inzicht in de tekststructuur. Op basis van deze inleiding kan de lezer oorzaak-gevolg relaties en een probleemoplossingsstructuur verwachten. Voorbeeld (2) daarentegen introduceert alleen een onderwerp, waarschijnlijk om de aandacht van de lezer te trekken, maar verwijst nauwelijks naar de inhoud en structuur van de tekst, die geothermische energie beschrijft en de manier waarop deze wordt gebruikt voor verwarming. (1) Deze les gaat over hoe mensen grote invloed hebben op het milieu. Je leert over de gevolgen van het vangen van te veel vis en het gebruiken van giftige stoffen in de landbouw. Je leert ook hoe mensen het klimaat kunnen veranderen. (Wijzer, groep 8, p. 58) 2 Bij de voorbeelden uit de lesmethodes is steeds het leerjaar en het paginanummer weergegeven. Voor Blink Wereld vermelden we het thema- en lesnummer in plaats van paginanummers omdat de teksten afkomstig zijn uit digitale bronnen zonder paginanummering. 3 51
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw