79 binnen de context van het Nederlandse basisonderwijs, verwachten we dat de gegenereerde inzichten ook toepasbaar zijn op de ontwikkeling van natuur- en techniekonderwijs in andere landen en op toekomstige ontwerpgerichte studies van geïntegreerd onderwijs in natuur & techniek, lezen en schrijven. Een set van vier ontwerpprincipes, gebaseerd op inzichten uit wetenschappelijk onderzoek gaf richting aan het ontwerpproces en diende tevens als kader voor de analyse van het ontwerpproces (zie paragraaf 2). De volgende onderzoeksvragen gaven richting aan onze studie (zie paragraaf 3 voor onze onderzoeksmethode): 1. Hoe bruikbaar zijn de ontwerpprincipes voor een geïntegreerde aanpak van natuur- en techniekonderwijs en lees- en schrijfonderwijs? 2. Wat leren we van de ervaringen van leerkrachten die participeren in ontwerpgericht onderzoek gericht op het integreren van onderwijs in natuur & techniek met lees- en schrijfonderwijs over de uitdagingen en de opbrengsten die ontwerpgericht onderzoek biedt? 2. Ontwerpprincipes Het doel van onze ontwerpgerichte studie was om geïntegreerd lesmateriaal voor natuur & techniek te ontwikkelen met een focus op tekststructuurinstructie. Gezien het feit dat we vooral wilden ontdekken in hoeverre beide vakgebieden overlapten, gingen we ervan uit dat de nadruk in de ontworpen materialen vooral zou komen te liggen op de vakoverstijgende vaardigheden en concepten en dat er daarmee sprake zou zijn van interdisciplinaire integratie (zie Tabel 1 in hoofdstuk 1 voor de integratieladder van Gresnigt et al., 2014). Dit was echter geen ‘harde’ ontwerpeis, aangezien we juist ook wilden verkennen welke mate van integratie mogelijk was. Op basis van inzichten uit eerder onderzoek naar begrijpend lezen en geïntegreerde programma's, formuleerden we vier ontwerpprincipes (OP’s). 2.1 Concepten selecteren OP1. Selecteer concepten die hands-on activiteiten mogelijk maken en leiden tot het begrip van processen en/of causale verbanden en/of het vergelijken en classificeren van inhouden. Instructie over tekststructuren zoals die in Tabel 2 (hoofdstuk 1) lijkt goed aan te sluiten bij driedimensionaal leren zoals dat wordt beschreven in het Amerikaanse Framework for K-12 Science Education (National Research Council, 2012) en dat in curricula in andere landen, waaronder Nederland is overgenomen (Cooper, 2020; Fick & Arias, 2022; Van Graft & Klein Tank, 2018) Dit houdt in dat begrip van vakinhoudelijke concepten ontstaat door het uitvoeren van onderzoeksactiviteiten en door daarbij denkwijzen in te zetten als lens of brug die het begrip van de vakinhouden kan ondersteunen (Fick et al., 2022; Rivet et al., 2016). De verbinding die in OP1 wordt nagestreefd, zou op twee manieren moeten werken. Ten eerste kunnen leerlingen tijdens onderzoeksactiviteiten chronologische processen observeren, objecten of verschijnselen vergelijken, of de effecten van bepaalde handelingen voorspellen, en zo de kenmerken van deze coherentierelaties aan den lijve ondervinden (Cervetti et al., 2006). Ten 80
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw