97 Tabel 8 - Vragenlijst 2 – Aantal leerkrachten dat rapporteerde een bepaald kenmerk van de lessenseries geïmplementeerd te hebben in de eigen onderwijspraktijk (n=6) Kenmerk Aantal leerkrachten Verwijzen naar specifieke tekststructuren 6 Inzetten van Graphic organizers 4 Denkrelaties in verband brengen met tekstrelaties 1 Hands-on activiteiten inzetten om denkrelaties te concretiseren 2 Lezen inzetten met een functioneel doel 2 Aandacht besteden aan conditionele kennis 0 Natuur- en techniekonderwijs combineren met lees- en schrijfonderwijs 1 Leerkrachten zijn van plan om de lessenserie het volgende schooljaar weer te gebruiken of door te geven aan hun collega’s. Een van de scholen wil het tekststructuuronderwijs binnen de school verder uitbreiden en toewerken naar een opbouw van leerdoelen over de klassen heen. Om dit te bereiken, gaven de leerkrachten aan dat ze meer lesmaterialen nodig zouden hebben, en vooral een breed aanbod van teksten van hoge kwaliteit. 5. Conclusie en discussie 5.1 Bruikbaarheid van de ontwerpprincipes De ontwerpprincipes die ons ontwerpproces stuurden, bleken bruikbaar. Het bleek dat het onderwijzen van kennis over tekststructuren heel goed gecombineerd kan worden met hands-on leren in de exacte vakken, wat de synergetische relatie tussen beide vakken bevestigt (Cervetti et al., 2006; Huntley, 1998; Pratt & Pratt, 2004). Begrip van de onderwezen concepten in de exacte vakken is nauw verbonden met de coherentierelaties in de verschillende tekststructuren. Uiteraard is verder onderzoek nodig om uit te zoeken in hoeverre deze geïntegreerde aanpak tekstbegrip en vakinhoudelijke kennis bevordert. Het streven naar vakintegratie zorgde er wel voor dat lessen al snel erg vol waren; zowel het geven van goede instructie bij het lezen van teksten als het doen van onderzoeksactiviteiten zijn nu eenmaal tijdrovend. Dat maakte dat de wijze van integratie vaak meer een multidisciplinair dan een interdisciplinair karakter had (Gresnigt et al., 2014), en de onderliggende disciplines (lezen, schrijven, natuur & techniek) nog goed afzonderlijk herkenbaar waren in de lessen, maar wel gecentreerd rondom één thema. Verder onderzoek kan meer inzicht geven in de optimale wijze van integratie. Verder zal er nog wat verfijning nodig zijn om het lesmateriaal geschikt te maken voor de onderwijspraktijk. In deze paragraaf gaan we dieper in op een aantal problemen die we tegenkwamen en geven we suggesties voor toekomstige ontwerpgerichte studies en vervolgonderzoek. 98
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw